ارزیابی پاسخ ژنوتیپ های سویا به تنش کم آبی از نظر ویژگی های زراعی و عملکرد دانه

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه به زراعی کشاورزی، دوره: 26، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JCI-26-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 165
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جهانفر دانشیان

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

فرناز شریعتی

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

نادیا صفوی فرد

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

هدف: انتخاب ارقام سویا که در شرایط کم­ آبی از عملکرد دانه بالاتری برخوردار باشند، میزان خسارت به تولید­کنندگان سویا را کاهش می­ دهد.روش پژوهش: پاسخ ژنوتیپ ­های سویا به تنش کم آبی از نظر ویژگی­های زراعی و عملکرد دانه در کرج طی دو سال بررسی شد. آزمایش به ­صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد که آبیاری در سه سطح (مطلوب، تنش متوسط و شدید) به ­ترتیب بر­اساس ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به ­عنوان عامل اصلی و ۱۰ ژنوتیپ سویا به ­عنوان عامل فرعی بودند.یافته­ ها: نتایج نشان داد که تنش متوسط و شدید سبب کاهش تعداد گره و فاصله میان­ گره در مقایسه با آبیاری مطلوب شد. در آبیاری مطلوب، رقم زودرس صبا با بالاترین تعداد دانه در واحد سطح، بیش ترین عملکرد دانه (۲۵۸۵ کیلوگرم در هکتار) را داشت. ژنوتیپ­ های زودرس در آبیاری مطلوب بالاترین عملکرد دانه را داشتند و با افزایش شدت تنش از عملکرد دانه آن ها به ­طور قابل­ توجهی کاسته شد. عملکرد دانه رقم صبا در تنش متوسط و شدید به ­ترتیب ۳۲ و ۵۹ درصد در مقایسه با آبیاری مطلوب کاهش یافت. در شرایط تنش، ژنوتیپ­ های دیررس عملکرد دانه بیش تری داشتند و تنش کم ­آبی سبب کاهش جزئی عملکرد دانه آن ها شد. در تنش متوسط و شدید لاین دیررس ­A۳۹۳۵×­Williams بالاترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین دانه را داشت.نتیجه ­گیری: در آبیاری مطلوب، رقم صبا و در شرایط تنش (متوسط و شدید) لاین A۳۹۳۵×Williams در کرج و اقلیم­های مشابه (معتدل سرد) قابل ­توصیه است.

کلیدواژه ها

اجزای عملکرد, شاخص برداشت, خشکی, طول دوره رشد, عملکرد پروتئین

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.