پروین رامک - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.
وحید کریمیان - گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه یاسوج، ایران.
محمد جعفری - بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.
پیام پزشکپور - بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.
حسن مهدور - بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.
ابراهیم شریفی عاشورآبادی - موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

هدف: باتوجه به اهمیت گیاه دارویی-صنعتی موسیر این پژوهش با هدف بررسی روش­های مختلف کاشت و برداشت بر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه در استان لرستان انجام شد.روش پژوهش: آزمایش در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی طی سه سال (۱۳۹۹-۱۳۹۶) در شهرستان الیگودرز صورت گرفت. روش ­های کاشت دستی و ماشینی و فواصل کاشت ۱۰ و ۱۵ سانتی متری بررسی شد. همچنین عملکرد اقتصادی روش های مختلف ارزیابی گردید.یافته­ ها: نتایج نشان داد، صفت عرض برگ در تیمارهای موردبررسی اختلاف معنی داری با هم نداشت اما ارتفاع گیاه اختلاف معنی داری در سطح یک درصد با هم دارند. مقایسه میانگین نشان داد عملکرد ماده تر و خشک در تیمارهای مختلف اختلاف معنی­داری باهم دارند. بیش ترین عملکرد ماده تر (۸۴۷گرم در مترمربع) در سال دوم و روش ماشینی و کم ترین (۶۳۶ گرم در مترمربع) در سال سوم، در روش دستی به دست آمد. عملکرد ماده خشک در فواصل کاشت ۱۰ و ۱۵ سانتی متری به ترتیب ۶۳۳/۱۸۵ و ۶۱۱/۱۷۸ گرم در مترمربع و در روش های کاشت ماشینی و دستی به ترتیب ۹۱/۱۹۹ و ۳۳/۱۶۴ گرم در مترمربع به دست آمد. نتایج ارزیابی اقتصادی نشان داد متوسط هزینه ها در روش کشت ماشینی ۱۹ درصد کم تر از روش دستی استنتیجه­ گیری: نتایج کلی نشان از افزایش درآمد و کاهش هزینه­ های کاشت و برداشت موسیر در روش ماشینی بود. همچنین کاشت و برداشت ماشینی موسیر در مقایسه با کاشت و برداشت دستی این گیاه، از سرعت بسیار بالایی برخوردار بود.

کشت ماشینی, کشت دستی, ارزیابی اقتصادی, سال زراعی, الیگودرز