ساز و کارهای اعتلای کرامت انسانی در فرایند عدالت کیفری و مصادیق آن

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: هفتمین کنگره ملی در علوم انسانی
  • کد COI اختصاصی: HUMAN08_145
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 324
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد پور رمضان

۱- گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

وحید زارعی شریف

۲- استادیار گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

چکیده

حقوق متهم به عنوان عضوی از شهروندان جامعه از الزامات فرایند دادرسی کیفری است در نظام کیفری ایران به دلایل مختلف ، در گذشته اقدامات موثری درجهت رعایت حقوق متهم ، آنچنان که باید مورد توجه قرار می گرفت ، صورت نگرفته بود اما در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۹۲ مقرراتی برای دفاع از حقوق متهم پیش بینی شده است . ازاین رو در این پژوهش بر آنیم تا حقوق متهم در حقوق کیفری ایران را بررسی کنیم . اطلاعات مورد نیاز با ابزار فیش برداری و کتابخانه ای گردآوری شده است . در این راستا برای پاسخ به این پرسش که مبانی و جلوه های توجه به حقوق متهم و تضمین های آن در مرحله پیش دادرسی با رویکرد به قانون آیین دادرسی سال ۱۳۹۲ چه مواردی است ، از یک سو به بیان مفهوم کرامت انسانی متهم و مبانی آن پرداخته شده و از سوی دیگر، مصادیق کرامت انسانی متهم در مرحل پیش دادرسی که مرحله بسیار حساسی برای وی می باشد. رعایت تشریفات دادرسی عادلانه و مصادیق کرامت می تواند برای متهم جنب بازپرورانه داشته باشد و باعث می شود که متهم به جامعه و دستگاه عدالت کیفری به دید دشمن ننگرد و خود را قربانی اشتباهات و بی عدالتی های این نظام نداند. وحدت رویه آرای صادره از محاکم آیین نامه ها و بخشنامه ها و دستور العمل ها انجام گرفته است و روشن گردید که به اصل کرامت مداری به عنوان اصلی بنیادین در اسناد بین المللی قانون اساسی منشور حقوق شهروندی آیین نامه ها بخشنامه ها و دستورالعمل های متعددی توجه شده است. اما در آرای وحدت رویه و آرای صادره از محاکم الگوی متوازن و همسانی وجود ندارد و برخی با توجه جدی به اصل کرامت مداری و جلوه های آن صادر گشته اند و برخی بدون توجه شایسته به اصل مذکور و جلوه های آن صادر شده اند وجود اختیارات گسترده برای قضات ذهنیت کیفرگرای قضات و جامعه عدم وجود امکانات کافی جهت اجرای برخی تدابیر کرامت محور و... از جمله چالشهایی است که مقابل کیفردهی کرامت مدارانه وجود دارد.

کلیدواژه ها

کلمات کلیدی: فرایند عدالت کیفری، اعتلای کرامت انسانی، سیاست کیفری، حقوق دفاعی متهم.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.