طراحی و ارزیابی الگوی توسعه سرمایه انسانی نقش های گروهی و سازمانی اعضای هیات علمی (رویکرد آمیخته)

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و اعتبارسنجی صلاحیت­های گروهی و سازمانی اعضای هیات علمی دانشگاه­ها بود. روش­شناسی: در بخش کیفی از روش پدیدارشناسی توصیفی و به منظور تحلیل داده­ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. ابزار جمع­آوری داده­های کیفی مصاحبه نیمه­ ساختار یافته و مشارکت­کنندگان در این بخش ۱۳ عضو هیات علمی دارای تجارب علمی در زمینه موضوع پژوهش از دانشگاه­ها و پژوهشکده­های شهر تهران بودند که به روش نمونه­گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب  انتخاب شدند. در بخش کمی، روش پژوهش از منظر هدف کاربردی و از منظر روش­شناختی توصیفی – پیمایشی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها برای تعیین اعتبار و اولویت­ مضامین از روش مدل­سازی معادلات ساختاری و آنتروپی شانون استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام اعضای هیات علمی دارای حداقل ۵ سال سابقه با مرتبه علمی استادیاری و بالاتر بودند که از بین آنها ۲۰۸ نفر به روش تصادفی طبقه­ای نسبی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­های کمی، پرسشنامه توسعه صلاحیت­های نقش­های گروهی و سازمانی اعضای هیات علمی محقق­ساخته بود که روایی آن به روش صوری و محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. یافته­ها: در بخش کیفی، ۹ مضمون سازمان­دهنده؛ پیشاهنگی علمی و اجتماعی، هدایت مراودات چندوجهی، ادراک ساختار و فرهنگ سازمانی، دانش سازمان و مدیریت اداره واحد آموزشی، دانش تحلیل خط­ مشی آموزشی، برنامه­ریزی و توسعه آموزشی، مدیریت امور اداری و منابع انسانی، پیشبرد امور مالی و اداره امور اجتماعی" شناسایی و ارائه شد. در بخش کمی، اعتبار یافته­های پژوهش با استفاده از ضرایب آزمون تحلیل عاملی تایید شد. بر اساس ضرایب آزمون آنتروپی شانون نیز، مضمون ادراک ساختار و فرهنگ واحد آموزشی و مضمون ارتقای مهارت خط مشی آموزشی به ترتیب از بیشترین و کمترین اولویت در توسعه صلاحیت­های اعضای هیات علمی برخوردار بودند. نتیجه­ گیری و پیشنهادات: توسعه صلاحیت­های گروهی و سازمانی اعضای هیات علمی موضوع مهمی است که تمام خبرگان بر آن تاکید داشتند. بر این اساس، یافته­های پژوهش حاضر  ابزار علمی – فنی مناسبی را برای برنامه­ریزی­های راهبردی توسعه صلاحیت­های مدیریتی اعضای هیات علمی در اختیار برنامه­ریزان، تصمیم­سازان و کنشگران نهادهای آموزش عالی قرار می­دهد.  نوآوری و اصالت: شناسایی مضامین توسعه صلاحیت­های نقش­های گروهی و سازمانی اعضای هیات علمی و اعتبارسنجی و اولویت­بندی آنها.

کلیدواژه ها:

توسعه سرمایه انسانی ، صلاحیت های مدیریتی ، صلاحیت های رهبری ، صلاحیت های راهبری ، اعضای هیات علمی