اثر اقرار ناتمام در امور کیفری؛ از تعزیر تا تطهیر

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: پژوهشنامه حقوق کیفری، دوره: 7، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JOLG-7-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 165
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اردوان ارژنگ

استادیار دانشگاه آیت الله حائری میبد

محمدرضا حمیدی

دانشجوی دکتری فقه و حقوق اسلامی دانشگاه تهران

چکیده

در برخی جرایم، اقرار به عمل آمده از ناحیه متهم، صرف نظر از دارا بودن شرایط صحت و نیز صراحت در مضمون، از نظر تعداد به حد نصاب قانونی برای اثبات جرم مورد نظر نمی رسد. چنین اقراری، به «اقرار ناتمام»، نامبردار است. انگاره ی مشهور این گونه اقرار را به سبب »حرمت اقرار به معصیت»، «حصول علم اجمالی به وقوع حرام» و نیز «اشاعه ی فحشاء»، مستوجب تعزیر دانسته اند. رویکرد قانون مجازات اسلامی همین است. نگرشی دیگر با رد این ادله و استناد به «روایات» و «اصل برائت» و «قاعده ی درء»، به تعزیر این گونه اقرار رای نمی دهد. دیدگاه دیگر، اختیار را  به حاکم می دهد تا فقط در جایی که انگیزه­ی مجرمانه ی اقرار کننده برای وی احراز شود، اعمال مجازات کند و اما در سایر موارد اقرار ناتمام، چه در آن جایی که اقرار کننده، قصد و انگیزه ی صحیح مانند تطهیر خود و توبه داشته باشد و چه انگیزه ی وی برای قاضی، معلوم نشود، تعزیر را روا و جایز نمی داند. با بررسی ادله ی نگرش ها، دیدگاه تخییر حاکم با لحاظ کردن انگیزه‎ ی اقرار کننده، جامع همه نظریه ها دانسته شد و از همین رو از قوتی پذیرفتنی برخوردارگشت. قانون مجازات اسلامی در این زمینه نیاز به بازبینی و اصلاح دارد.

کلیدواژه ها

Incomplete confession, Doon- al- Arba’ confession, Da’re, innocence principle, Ta’zir (punishment), Purgation, Motivation

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.