باز اندیشی در تعریف «شرکت در جرم» برای مقابله با فعالیت های هماهنگ و گروهی مجرمانه

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: پژوهشنامه حقوق کیفری، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JOLG-9-1_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 160
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهنام یوسفیان شوره دلی

استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

لیلا رسولی آستانی

دانشجوی دکتری رشته حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

در رویکرد رایج میان حقوق­دانان ایرانی، تاثیر مادی و مشترک رفتار مرتکبان متعدد در جرم واحد برای تحقق شرکت در جرم ضروری است، ولی ضرورت اشتراک در عنصر روانی یا توافق مجرمانه نفی شده و صرف­نظر از پاره­ای موارد استثنائی، مسئولیت شریک جرم به پیامدهای مستقیم رفتار خود او محدود میشود و وی، در قبال عواقب حاصل از تصمیمات مجرمانه مشترک که از رفتار سایر شرکا ولی به مدد همکاری گروهی پدید آمده، پاسخگو نیست؛ بزهکارانی که رفتار آنها بخشی از علت مادی جرم نبوده، غالبا به عنوان معاون جرم، از مسئولیت اصلی مبرا می­شوند، حال آنکه ممکن است همکاری آنها، در توفیق طرح مجرمانه جنبه حیاتی داشته باشد. نارسایی­های مفهوم مادی شرکت در جرم و ضرورت مقابله با همکاری های گروهی مجرمانه، قانونگذار را به اتخاذ بعضی تدابیر محدود همانند به کارگیری مفهوم «گروه مجرمانه سازمان یافته» واداشته­است. در تکمیل تدابیر مزبور، بر مبنای آموزه­های حقوق تطبیقی، بازاندیشی در تعریف شرکت در جرم (مخصوصا در جرایم تعزیری) با بهره گیری از ضابطه «کنترل مشترک بر عملیات اجرایی مجرمانه» به جای ضابطه کنونی که بر علیت مادی استوار است توصیه می­گردد.

کلیدواژه ها

بزهکاری سازمان یافته, توافق مجرمانه, شرکت در جرم, عنصر روانی, کیفیات مشدده مجازات, تبانی, مباشرت معنوی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.