دادرسی فراقانونی: بررسی انتقادی مبانی استجازه قضایی در پرتو قانون اساسی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: پژوهشنامه حقوق کیفری، دوره: 14، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JOLG-14-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 141
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
دانشیار گروه حقوق، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
قانونمندی و قضامندی، دو شاخص بنیادین «دادرسی عادلانه» است. قانونمندی اقتضاء میکند که نهادهای حقوق کیفری از قواعد قانونی تبعیت کند و قضامندی به معنای اعمال فرایند قضایی عادلانه برای مجازات می باشد. از لحاظ عملی، چالش های متعددی ملاحظه می شود که توسل به شیوه استجازه(استیذان) برای «دور زدن قوانین موجود» از جمله آنهاست. مروری بر مدیریت قضایی روسای قوهقضائیه نشان می دهد که آنان به دلیل تعلق به دیدگاه های فقهی و ناباوری به سازوکارهای حقوقی،گاهی به جای علت شناسی مشکلات و چارهجویی از مجاری قانونی، با اذن از رهبری کوتاهترین راه ممکن را برگزیدهاند. درحالی که قوانین، سازوکار حقوقی رفع خلاءها را تبیین کرده است. در مقاله پیشرو، مواردی از استیذان قضایی و مبانی حقوقی آنها بررسی شده است. یافته مقاله آن است که با وجود سازوکارهای قانونی برای رفع نیازهای تقنینی قوه قضائیه، هیچ دلیل موجهی استیذان از رهبری را توجیه نمیکند و تمسک به بند هشتم اصل ۱۱۰ ق.ا تحت عنوان «حل معضل نظام» به دلیل عدم احراز شروط سهگانه آن، ممکن نیست. بنابراین، استیذان قضایی، شیوهای فراقانونی است که با نقض قوانین، از یک سو اصل استقلال قوا، جایگاه مجلس و وجه جمهوریت نظام را تضعیف میکند و از سوی دیگر، اصل قانونمندی دستگاه قضایی را زیر سوال میبرد.کلیدواژه ها
استجازه, قانونمندی, قضامندی, حل معضل نظام, دادرسی فراقانونیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.