مریم رضائی - دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. (مسوول مکاتبات)
عیسی ابراهیم زاده - استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
مجتبی رفیعیان - استاد تمام گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

زمینه و هدف: یکی از مسائلی که در شهرها وجود دارد و از جهات مختلف، چالش های جدی را برای شهر و شهروندان در پی داشته، وجود زمین های رهاشده و بلااستفاده در مناطق و محلات شهری است. این مسئله که امروزه یکی از دغدغه های اصلی مدیران و مسئولان شهری است، مولد بسیاری از معضلات اجتماعی، زیست محیطی، بهداشتی و اقتصادی در شهرها است. هدف این پژوهش، بررسی نقش اراضی رهاشده در ناپایداری شهری در ابعاد سه گانه ی اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی با مطاله موردی شهر ایلام می باشد. روش بررسی: نوع تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها از روش پیمایشی و کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش شامل خبر گان زمین و مسکن در شهر ایلام است؛ حجم نمونه پژوهش از طریق فرمول کوکران ۳۱۱ نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم مورد پرسشگری قرار گرفتند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون هایی همچون آزمون T تک نمونه ای و نیز رگرسیون خطی انجام شده است. یافته ها: یافته ها، نشان می دهد که رهاشدگی اراضی در ناپایداری شهری در ابعاد سه گانه زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی نقش دارد. در این میان، با توجه به ضرایب به دست آمده، نقش رهاشدگی اراضی در ناپایداری زیست محیطی به مراتب بیشتر از دو بعد دیگر در محدوده ی موردمطالعه است. بحث و نتیجه گیری: به طورکلی میتوان گفت درصورتی که از اراضی درون شهری ایلام، درست استفاده شود و به شکل صحیحی مدیریت گردد تا چند دهه ی آینده نیاز به گسترش فیزیکی شهر نیست و می توان در جهت رسیدن به پایداری شهری گام برداشت.

زمین شهری، اراضی رهاشده، ناپایداری شهری، شهر ایلام.