رضا صابری - عضو هیئت علمی گروه روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
رعنا موی - کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

پژوهش حاضر باهدف بررسی نحوه بازتاب اخبار مربوط به موج اول شیوع ویروس کرونا در ایران در دو سایت «صداوسیما» و «بی بی سی فارسی» انجام گرفته است. از دسامبر ۲۰۱۹، واژگان «کرونا» و «کووید-۱۹» ازجمله پرکاربردترین مفاهیم خبری رسانه های سنتی و نوین جهان گردید که برای بازنمایی یک رویداد یا بحران انسانی که اولین موارد ابتلا آن در درمانگاه ها و بیمارستان های شهر ووهان کشور چین مشاهده گردید، مورداستفاده قرار گرفت.»وب سایت» یک رسانه نوین محسوب می شود که تبادل یا انتشار محتوا در آن، تنها به کمک ابزارهای مجهز به پردازشگر دیجیتال امکان پذیر است. مفهوم «خبر» در این پژوهش شامل کلیه اخبار، گزارش ها، مصاحبه ها، یادداشت ها و تحلیل کارشناسان بوده است که در«موج اول شیوع ویروس کرونا در ایران» در سایت های خبری بی بی سی فارسی و خبرگزاری صداوسیما انتشار یافته است. موج اول کرونا در ایران از تاریخ ۱/۱۲/ ۱۳۹۸ (۲۰/۲/۲۰۲۰) شروع و در تاریخ ۱۷/۰۳/ ۱۳۹۹ (۶/۶/۲۰۲۰) پایان می یابد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی، محتوای پیام های سایت های موردمطالعه را در ۱۷ مقوله (متغیر) و در ۶۲ زیر مقوله (گویه) کدگذاری نموده است. جامعه آماری شامل ۱۰۱۵ واحد تحلیل بوده است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۲۷۸ خبر، گزارش، مصاحبه یا تحلیل به عنوان نمونه انتخاب و با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای (سهمیه ای و تصادفی سیستماتیک)، داده های تحقیق جمع آوری گردیده است. با توجه به چارچوب نظری تحقیق، یافته های پژوهش نشان می دهد که اگرچه ویروس کرونا به عنوان یک بیماری فراگیر انسانی با ارزش های خبری متعدد و مهم، توجه سایت های خبری را به انعکاس ابعاد مختلف آن جلب نموده است، اما التزام هر سایت خبری به چارچوب بندی خاص، باعث گردیده که روح قالب در محتواهایی تولیدی سایت خبری صداوسیما به عنوان رسانه موافق وضع موجود، رویکرد «امیدبخش» را انتخاب نموده و در مقابل سایت خبری بی بی سی به عنوان یک رسانه مخالف وضع موجود، رویکرد «نگرانی» را در رویدادهای خبری کرونا بازتولید نماید.

کرونا, اخبار, سایت صدا و سیما, سایت بی بی سی فارسی, تحلیل محتوای کمی