ارزیابی تاثیر گروه بندی بر پایه ویژگی های مختلف بر عملکرد توابع در تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی خاک

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 55، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-55-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 94
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین بیات

گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی- دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

شیما صاحبی همراه

گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران

عیسی ابراهیمی

گروه علوم خاک،دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

ظرفیت تبادل کاتیونی خاک یکی از مهمترین عوامل موثر در حاصلخیزی خاک است که اندازه گیری آن دشوار، زمان بر و هزینه بر است. استفاده از مدل ها و معادلات مختلف یکی از ساده ترین، ارزان ترین و سریع ترین روش های ارزیابی ظرفیت تبادل کاتیونی خاک است. لذا هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تاثیر گروه­بندی بر پایه ویژگی های مختلف بر عملکرد توابع در تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی خاک و معرفی نوعی از گروه بندی که بهترین نتایج تخمین را دربرداشته باشد و همچنین مقایسه قابلیت تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی با استفاده از روش شبکه های عصبی مصنوعی است. این مطالعه در سال ۱۴۰۰ در دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شد. در این پژوهش از ۴۵۹۴۸ نمونه خاک مربوط به پایگاه اطلاعاتی یکنواخت شده خاک های جهان استفاده گردید. ابتدا نمونه خاک های پایگاه اطلاعاتی در حالت های مختلف گروه بندی شدند. سپس برای کل داده و کلاس های مختلف هر گروه با استفاده از ۹ متغیر تخمینگر شامل اجزای بافت خاک، کربن آلی، سولفات کلسیم، کربنات کلسیم، جرم مخصوص ظاهری، درصد اشباع بازی، مجموع کاتیون های بازی قابل تبادل واکنش خاک در ۱۱ مدل ارزیابی شد. نتایج نشان داد در کلاس های بافتی ضریب بهبود نسبی در بخش آزمون شبکه عصبی مصنوعی برابر ۸۷ درصد بود. همچنین نتایج نشان داد که RMSE در بخش آزمون در کلاس درشت بافت برابر ۲۵۷/۰ و برای کلاس ریز بافت برابر با ۳۶۴/۰ بود. به طورکلی نتایج نشان داد که استفاده از توابع به دست آمده که گروه بندی در آن ها موجب بهبود تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی شده روشی آسان و کم هزینه در تخمین ظرفیت تبادل کاتیونی به شمار می رود.

کلیدواژه ها

پایگاه اطلاعات خاک, رگرسیون خطی, شبکه عصبی مصنوعی, قابلیت اعتماد مدل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.