زمینه های موثر بر هویت زنان در ایران: مرور نظام مند پژوهش های داخلی در دو دهه گذشته

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مطالعات زن و خانواده، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JWFS-12-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 191
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

راحله کاردوانی

پژوهشگر پژوهشکده مهرستان (مطالعات حکمرانی)

معصومه نفیسی راد

طلبه سطح ۳ فقه و اصول جامعه الزهرا و کارشناسی ارشد مطالعات زنان دانشگاه ادیان و مذاهب قم

چکیده

در دهه های اخیر، تحولات عمیق و گسترده جهانی، سبب کاهش مطلوبیت الگوی زن سنتی و بحران هویت در سازگاری نقش های سنتی و مدرن شده است. در زمینه هویت زنان در ایران، پژوهش های بسیاری صورت گرفته است. به منظور فهم یکپارچه مسائل و راهبردها و آگاهی از خلاء های پژوهشی در این حوزه، خوانشی ثانویه از آنها ضروری است. هدف پژوهش حاضر مرور نظام مند پژوهش های منتشر شده در حوزه ی هویت زنان در ایران در دو دهه ۸۰ و ۹۰ است که در جستجوی اولیه، جمعا ۴۲۱ پژوهش کمی و کیفی بوده و بعد از اعمال معیارهای ورود و خروج، در نهایت ۶۷ پژوهش معتبر انتخاب شده است.نتایج نشان داد زمینه های هویت ساز زنان عمدتا تحصیلات و پایگاه اجتماعی و اقتصادی است و هر چه زنان دارای سن کمتر، تحصیلات بیشتر و پایگاه بالاتری باشند، میزان بازاندیشی در مورد هویت جنسیتی بیشتر است. اگرچه هویت زنان در ابعاد مختلفی شامل هویت فردی، هویت ملی، هویت اجتماعی، هویت دینی، هویت جنسیتی و هویت قومی یا محلی مهم و قابل بررسی است، اما در مطالعات دو دهه اخیر، عمدتا هویت اجتماعی و هویت جنسیتی، مورد توجه پژوهشگران بوده اند. در کشاکش و تقابل دو وجه هویت سنتی و مدرن، گفتمان جهانی بر محور هویت شخصی مدرن، در مقایسه با گفتمان سیاسی حاکم، تاثیر بیشتری بر زنان داشته است و زنان تحصیل کرده و شاغل که پایبندی مذهبی کمتری دارند بیش از سایر تیپ ها در برابر الگوی ارائه شده برای زنان از سوی گفتمان حاکم، مقاومت و تعارضات هویتی کمتری را تجربه میکنند.

کلیدواژه ها

مرور نظام مند, هویت زنان, هویت جنسیتی, عوامل هویت ساز, هویت اجتماعی زنان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.