تقلیل گرایی اخلاقی ذات گرایانه آخوند خراسانی
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: دوفصلنامه متافیزیک، دوره: 16، شماره: 37
- کد COI اختصاصی: JR_MPHU-16-37_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 37
نویسندگان
دانشیار گروه اخلاق، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
پژوهش حاضر به دنبال تبیین و تدقیق وجودشناسی اخلاق و نحوه وجودی اوصاف اخلاقی از جمله خوبی و بدی بر مبنای آرای اصولی آخوند خراسانی است. در نگاه نخست، از آرای آخوند خراسانی نوعی تقلیلگرایی اخلاقی ذاتگرایانه برداشت میشود؛ به این معنا که اوصاف اخلاقی از جمله خوب و بدی به سازگاری فعل با قوه عاقله تقلیل مییابند و البته این سازگاری به خاطر برخورداری فعل از مصلحت و سعه وجودی و آثار خیر است و با حسن و قبح ذاتی مورد اعتنای وی سازگار است. با تاملاتی در مباحث آخوند خراسانی، میتوان اصلاحیهای بر رای نخست ایشان ارائه کرد و بین حقیقت فعل و انجام فعل تفکیک قائل شد. در این صورت، برای انجام فعل، عنصر قصد و نیت را نیز باید به مصلحت و سعه وجودی و سازگاری با قوه عاقله اضافه کرد. دلالتهایی که تقلیلگرایی اخلاقی آخوند خراسانی دارد، عبارتاند از: ۱)معرفت اخلاقی پسینی، ۲) مطلقگرایی، ۳) عدم استقلال اخلاقی، و ۴) استنتاج باید و ارزش از هست. در این پژوهش، ابتدا تقلیلگرایی اخلاقی آخوند خراسانی تبیین و تحلیل میشود و در ادامه، دلالتهای آن بررسی میشوند.کلیدواژه ها
آخوند خراسانی, وجودشناسی اخلاقی, تقلیل گرایی اخلاقی ذات گرایانه, خوبی و بدیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.