ارزیابی خصوصیات ریخت شناسی، قدرت رشد و عملکرد چند رقم بادام در شرایط محیطی نی ریز استان فارس

با توجه به ضرورت سازگاری درختان میوه مناطق معتدله با آثار ناشی از وقوع پدیده تغییر اقلیم، معرفی ارقام جدید محصولات باغی به­ویژه ارقام پر محصول و بازارپسند بادام که دارای نیاز سرمایی/گرمایی و زمان گلدهی متنوع باشند و بتوانند در مناطق مختلف سازگار شوند، ضروری است. از این رو، درختان سه رقم بادام، که اخیرا ثبت شده اند، شامل: آریا، بردیا و ضیغمی و دو رقم تجاری به عنوان شاهد (فرادوئل و فرانیس)، پیوند شده روی پایه بذری بادام تلخ، در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با پنج تکرار در سال های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰در باغی در شهرستان نی­ریز در استان فارس از لحاظ نیازهای اقلیمی، عملکرد و کیفیت محصول، و روابط بین خصوصیات مورفولوژیکی و پومولوژیکی درخت، برگ، گل و میوه ارزیابی شدند. نتایج حاکی از برتری رقم آریا از لحاظ قدرت رشد (۳۲۵ سانتیمترمربع سطح مقطع عرضی تنه)، عملکرد (به ترتیب برابر با ۱۰۰/۲۶گرم میوه خشک و ۲۵/۳۶ گرم مغز بر سانتیمترمربع سطح مقطع عرضی درخت) نسبت به سایر ارقام بود. درصد دوقلویی و عملکرد مغز ارقام ضیغمی و بردیا در حدود استاندارد مغز بادام نبودند. آریا و بردیا کمترین (۲۹۶ واحد) و فرادوئل بیشترین (۵۱۵ واحد) نیاز سرمایی را داشتند. نیاز گرمایی ارقام جدید ثبت شده (۹۴۹۰ واحد) نیز کمتر از ارقام شاهد (۱۱۱۸۶ واحد) بود. گلدهی آریا و بردیا حدود دو هفته زودتر از ارقام شاهد بود و رقم ضیغمی حد وسط این دو گروه قرار داشت. بر اساس نتایج این پژوهش بادام رقم آریا می­تواند به­عنوان رقم تجاری برای کشت در مناطق دارای شرایط محیطی مشابه منطقه نی­ریز در استان فارس و عاری از خطر سرمای بهاره مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

بادام ، تمایز ، عملکرد میوه خشک ، درصد مغز ، بازدهی تولید