ارزیابی ریسک بهداشتی برخی فلزات سنگین در ریز جلبک کلرلا ولگاریس تکثیر یافته در استانبوشهر

کلرلا ولگاریس یک ریزجلبک سبز تک سلولی با فعالیت های زیستی و دارویی بالقوه برای سلامت انسان است وبه عنوان یک مکمل غذایی در سراسر جهان شناخته شده است. این میکروجلبک منبع غنی از پروتئین ها،اسیدهای چرب غیراشباع امگا- ۳، پلی ساکاریدها، ویتامین ها و مینرال ها است. جهت پرورش آنها از پمپاژ آبدریا به حوضچه های تکثیر استفاده می گردد بنابراین، وجود انواع آلاینده ها در آنها محتمل است؛ بنابراین، پایشفلزات سنگین در آنها ضرورت می یابد. لذا، از اهداف این مطالعه، تعیین میزان فلزات سنگین سرب، کادمیوم،آرسنیک و جیوه در نمونه های کلرلا ولگاریس پرورشی حوضچه های استان بوشهر می باشد. در این مطالعه،تعداد ۳۰ نمونه میکروجلبک کلرلا ولگاریس از حوضچه های پرورش شهر بوشهر جمع آوری گردید. پس ازهموژناسیون، آماده سازی هر یک از نمونه ها، به روش خاکسترگیری انجام گردید. جهت آنالیز فلزات سنگین سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه از دستگاه ICP-MS اجیلنت مجهز به نبیولایزر بابینگتون ۷۵۰۰CE single quadrupole ICP-MS, Agilent, USA استفاده شد. همچنین، ارزیابی ریسک بهداشتی آنها توسط روش ضریب خطر قطعی RQ بر اساس معادله RQ = MEC/NOEC مطابق با روش لوئیس و همکاران ۲۰۱۶ انجام شد. میانگین فلزات سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه به ترتیب ۲/۱۳، ۰/۸۹ و ND,ND میکروگرم بر کیلوگرم بود. مقایسه نتایج با استاندارد IS-۱۲۸۹۵ نشان داد که غلظت این فلزات کمتر از حدود مجاز این کشور و دستورالعمل سازمان غذا و داروی ایران است. مقدار RQ برای سرب، کادمیوم و آرسنیک RQ<۰.۱<۰.۰۱ و جیوه RQ<۰.۰۱ دارای ریسک ناچیز بود. بهطورکلی، میزان فلزات میکروجلبک اسپیرولینا قابل ملاحظه نبود. هرچند، با توجه به فزونی تولید این جلبک در آبهای ساحلی ایران به ویژه استان بوشهر وهمچنین پتانسیل استفاده های خوراکی، آرایشی و دارویی آنها، تدوین استانداردهای ملی جهت پایش مداوم آنهااز نظر آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

کلرلا ولگاریس ، فلزات سنگین ، ارزیابی خطر ، بوشهر ، پایش دوره ای