نگاهی ایرانی به فهم موانع و ناکامی در روابط تهران - باکو

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه سیاست جهانی، دوره: 4، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_PLTIC-4-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 37
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید وثوقی

استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه اصفهان

مسعود رضایی

دکتری روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان

چکیده

روابط آذربایجان با ج. ا. ایران تحت تاثیر وجهه آن به عنوان کشوری شیعی و تحت حاکمیت یک دولت سکولار فعال شکل گرفته است. در این میان، بیش از آنکه عوامل جغرافیا، مذهب و قومیت باعث تقویت روابط شده باشد، از آن ممانعت کرده است. این کشور در اغلب مواقع، نقش مخالف ایران را در منطقه ایفا می­کند و به­رغم جمعیت عمدتا شیعه، حکومتی غربگرا دارد و شدیدا تلاش می­کند تا به آن چیزی که ایران نیست، تبدیل شود. بررسی کلی روابط خارجی آذربایجان در ارتباط با ایران نشان می­دهد که این روابط عموما مبتنی بر حسن همجواری بوده و از نظر تجاری در سطحی نه چندان مطلوب قرار دارد؛ اما در کنار آن، به لحاظ سیاسی و همچنین از بعد امنیتی دارای چالش­هایی بوده است. عوامل و دلایل متعددی در این ارتباط دخیل و موجبات واگرایی دو کشور را در قالب یک نظام معنایی منفی فراهم آورده است. اما در این مقاله، مشخصا از «زاویه دید ایران» به این روند نگریسته می شود و در این راستا، مسائلی همچون قوم­گرایی، برخی تحرکات ضدایرانی باکو، چالش های رژیم حقوقی و نظامی­گری در قلمرو خزر، و همکاری­های پر ابهام آذربایجان با اسرائیل و همچنین آمریکا از جمله عوامل موثر در این قضیه محسوب می­شوند که ایران نیز نسبت به آنها حساسیت ویژه­ای دارد. نظر به این مهم، مقاله حاضر، ضمن بررسی متغیرهای اثرگذار در ناکامی روابط دو کشور، به گونه­ای توصیفی - تحلیلی به واکاوی و تبیین مجموعه عوامل مورد ادعا در این خصوص می­پردازد

کلیدواژه ها

ایران, قفقاز جنوبی, آذربایجان, آمریکا, دریای خزر, قوم گرایی, اسرائیل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.