ملیکا ناظمی - پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
سعید تمدنی جهرمی - پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

دور ریز به عنوان نسبی از مواد آبی با منشاء جانوری در صید که به هر دلیل دو انداخته یا به دریا ریخته می شوند اطلاق می گردد. دورریزها حاوی پروتئین، چربی و سایر مواد مغذی است که در بیشتر موارد موارد بدون هیچگونه استفاده بهینه ای دور ریخته شده و سبب آلودگی زیست محیطی میگردد. در این مطالعه علمی کاربرد انواع دور ریزهای آبزیان به سه دسته تقیسم شدند: کاربرد دور ریز ماهیان، کاربرد دارویی دور ریز آبزیان، کاربرد آرایشی و بهداشتی دور ریز آبزیان. مهمترین محصولات تولید شده از دور ریز ماهیان؛ سیلاژ ماهی، کنسانتره پروتئین ماهی، املاح معدنی، چرم ماهی و روغن ماهی می باشد که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم قابل استفاده در تولید محصولات با ارزش افزوده است. وجود ترکیباتی مانند؛ رنگ دانه ها، مواد معدنی، پروتین ها، لیپیدها، کاروتنئیدها، پروتئین ها و متابولیت های ثانویه؛ فنل ها و فلاونوئیدها، ترپنوئیدها، استروئیدها، لیپیدها، اسیدهای چرب، آلکالوئیدها، پلی ساکاریدهای سولفاته، ترکیبات هالوژنی، ترکیبات سولفاته، ترکیبات نیتراته و ... که در بسیاری از منابع دریایی مانند: میکروجلبک ها، ماکروجلبک ها، اسفنج ها، خارپوستان باکتری ها، ماهی ها، نرم تنان، خارپوستان، لجن و آب دریا وجود دارد منجر شده تا امروزه از آن ها به عنوان ترکیبات طبیعی در تولید محصولات دارویی و آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار گیرند. امید است تا در آینده ایی نه چندان دور بتوان به تولید تجاری محصولات با ارزش افزوده از دور ریز آبزیان و یا آبزیانی که قابل مصرف خوراکی نیستند دست یافت، تا در راستای حفظ و ارتقای سلامت جامعه با ایجاد اشتغال زایی و رشد اقتصادی از منابع دریایی گام های موثر و پیوسته ایی برداشت.

ماهی، بی مهرگان، ترکیبات طبیعی، محصولات اورگانیک، رشد اقتصادی.