علی رضازاده - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه ارومیه، عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ا یرا ن
فهمیده فتاحی - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
فاروق محمودی رزگه - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایرا ن

در این مطالعه به بررسی تاثیر شوک های نرخ ارز بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری پانلی (PVAR )در ۲۸ کشور در حال توسعه طی دوره ی زمانی ۲۰۲۱ - ۱۹۹۰ پرداخته شده است. که بدین منظور جهت بررسی مدل، از توابع واکنش آنیو رابطه علیت گرنجری در چارچوب مدل خودرگرسیون برداری پانلی (PVAR) استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشانمی دهد که واکنش سرمایه گذاری مستقیم خارجی به شوک های نرخ ارز طی ۱۵ دوره منفی و ملایم است. همچنین تاثیر شوک های رشداقتصادی بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی طی ۱۵ دوره بیانگر این است که واکنش سرمایه گذاری مستقیم خارجی به شوک های رشداقتصادی طی ۲ دوره اول مثبت بعد از آن منفی شده است. علاوه براین، اثر شوک های مخارج دولت بر سرمایه گذاری مستقیم خارجیطی ۱۵ دوره منفی می باشد و اما اثر شوک های باز بودن تجارت بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی طی ۱۵ دوره مثبت است. در نهایتاینکه یک شوک مثبت از سوی سرمایه گذاری مستقیم خارجی باعث افزایش خود متغیر می شود.علاوه براین نتایح آزمون علیت حاکی از آن است که رابطه علیت یک طرفه و دوطرفه بین متغیرهای مدل مورد بررسی وجود دارد، لذا می-توان استنباط کرد که هر پنح متغیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نرخ ارز، رشد اقتصادی، مخارج دولت و باز بودن تجارت علیتگرنجری یکدیگر در کشورهای در حال توسعه هستند.

سرمایه گذاری مستقیم خارجی، شوک های نرخ ارز، کشورهای در حال توسعه، مدل خودرگرسیون برداری پانلی (PVAR)