امیر حسین شیرانی راد - Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
نادیا صفوی فرد - Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran

بررسی نقش عوامل زراعی در راستای بهبود خصوصیات کمی و کیفی دانه های روغنی از اهمیت بالایی برخوردار است. به منظور تعیین ترکیب اسیدهای چرب و عملکرد دانه بالا در گیاه کاملینا (Camelina sativa L.)، آزمایشی دو ساله (۹۸-۱۳۹۶) به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در کرج اجرا شد که تاریخ کاشت (۱۵ مهر، ۳۰ مهر و ۱۵ آبان ماه) در کرت های اصلی و دو عامل تراکم بوته (۴۰، ۵۰ و ۶۰ بوته در مترمربع) و اسید هیومیک شامل عدم کاربرد (محلول پاشی با آب خالص) و محلول پاشی HUMAX ۹۵–WSG با غلظت ۳ در هزار در دو مرحله چهار برگی و ساقه دهی در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت ۱۵ مهر ماه، در تراکم ۴۰ بوته در مترمربع و در شرایط کاربرد اسید هیومیک با میانگین ۲۴۸۵ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. علاوه بر این کاربرد اسید هیومیک در تاریخ کاشت تاخیری ۱۵ آبان ماه و تراکم ۴۰ بوته در مترمربع نسبت به عدم کاربرد آن، بالاترین تاثیر مثبت را بر وزن هزار دانه و عملکرد دانه به ترتیب با افزایش ۱۷/۸ و ۳۲/۷ درصد نشان داد. همچنین کاربرد اسید هیومیک در تاریخ کاشت تاخیری ۱۵ آبان ماه و تراکم ۴۰ بوته در مترمربع، بیشترین درصد افزایش اسید اولئیک (۰/۸۹ درصد) را نسبت به عدم کاربرد آن نشان داد. علاوه بر این، کاربرد اسید هیومیک در کلیه تاریخ های کاشت معمول (۱۵ مهرماه)، نسبتا تاخیری (۳۰ مهرماه) و تاخیری (۱۵ آبان ماه) سبب کاهش معنی دار اسید اروسیک و گلوکوزینولات نسبت به عدم کاربرد آن شد. از این رو استفاده از اسید هیومیک در زراعت کاملینا به ویژه در مواردی که کشت آن به تاخیر می افتد، توصیه می شود.

Fatty acid, Glucosinolate, Grain yield, Oil content, اسید چرب, عملکرد دانه, گلوکوزینولات, محتوای روغن