ارزیابی تاثیر سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید بر برخی پارامترهای فیزیولوژیک و تجمع آرسنیک در اسفناج رشد یافته تحت شرایط تنش فلز سنگین آرسنیک

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: دوفصلنامه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی، دوره: 14، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JCPP-14-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 158
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کبری مقصودی

Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

الهام اشرفی دهکردی

Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

سید محمد مظلومی

Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran

چکیده

با هدف ارزیابی تاثیر سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید بر برخی صفات فیزیولوژیک و میزان تجمع آرسنیک در اسفناج تحت شرایط تنش آرسنیک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال ۱۳۹۹، در مرکز تحقیقات تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شیراز اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سالیسیلیک اسید (۰، ۰/۵ و ۰/۷۵ میلی مولار)، براسینواستروئید (۰، ۰/۵ و ۰/۷۵ میکرومولار) و تنش آرسنیک (۰، ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار) بودند. تنش آرسنیک، به ویژه تنش ۱۰۰ میکرومولار، موجب اختلال در تبادلات گازی و کاهش سرعت فتوسنتز، تعرق، هدایت روزنه ای برگ و زیست توده اسفناج شد. در مواجه با تنش آرسنیک میزان مالون دی آلدئید، پراکسیدهیدروژن، غلظت اسمولیت ها، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در اسفناج افزایش یافت. کاربرد براسینواستروئید و سالیسیلیک اسید به طور معنی داری موجب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (پراکسیداز، آسکوبات پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز)، تجمع اسمولیت ها (کربوهیدرات ها و پرولین) و میزان ماده خشک اسفناج و در مقابل کاهش میزان مالون دی آلدئید و پراکسیدهیدروژن در اسفناج شد. تجمع آرسنیک در ریشه اسفناج بیشتر از برگ بود. در شرایط تنش آرسنیک ۱۰۰ میکرومولار، کاربرد سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید به صورت تکی و توام، تجمع آرسنیک در اسفناج را کاهش داد و بیشترین تاثیر مثبت در تیمار ۰/۷۵ میلی مولار سالیسیلیک اسید+ براسینواستروئید ۰/۷۵ میکرومولار مشاهده شد. به طورکلی، کاربرد سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید، با بهبود تبادلات گازی، حفظ پایداری غشا سلولی و نیز افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، موجب افزایش تحمل اسفناج به آرسنیک شد و درنهایت بیوماس اسفناج در مقایسه با شاهد افزایش یافت. از طرفی، کاربرد این تنظیم کننده های رشد گیاهی موجب کاهش تجمع آرسنیک در اسفناج شد. در مجموع می توان بیان داشت تاثیر مثبت کاربرد توام سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید، در مقایسه با کاربرد تکی هر کدام از آن ها، در کاهش اثرات تنش فلز سنگین آرسنیک و تجمع آن در اسفناج و درنتیجه بهبود رشد این گیاه، قابل ملاحظه تر بود.

کلیدواژه ها

Plant growth regulator, Photosynthesis, Stomatal conductance, Osmolytes, تنظیم کننده های رشد گیاهی, فتوسنتز, هدایت روزنه ای, اسمولیت ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.