علی نویدی ملاطی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
سید اسماعیل قافله باشی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
سیدعلی قاسم زداه - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

پژوهشگران چنان­که باید به مقدمه الادب زمخشری توجه نکرده­اند. یکی از دلایل این امر، در دست نبودن تصحیحی منقح، روشمند و دقیق از این کتاب است. از این رو، ضروری است نقایص و ایرادهای چاپ های موجود این کتاب برای تصحیح انتقادی این متن بررسی شود. در این مقاله، به انواع اشکالات دو چاپ موجود (چاپ لایپزیک و چاپ دانشگاه تهران)، در مقدمه، متن و فهارس پرداخته شده است؛ اشکالاتی مانند نداشتن مقدمه های تفصیلی دقیق و روشمند درباره مولف و اثرش، معرفی ناقص دست نویس ها، نداشتن روش مشخص در تصحیح متن، ارائه نکردن دقیق نسخه بدل­ها، ضبط نادرست مداخل و معادل های آنها در نتیجه بدخوانی دست نویس ها، ارائه توضیحات و ریشه شناسی های نادرست و وجود اشکالات بسیار در تنظیم فهارس عربی و فارسی. علاوه بر اینها، به دست آمدن دست نویس های معتبرتر و کهن تر از دست نویس های استفاده­شده در دو چاپ یادشده، دلیل محکم دیگری بر این ضرورت است.

تصحیح انتقادی, زمخشری, مقدمه الادب, فرهنگ نویسی عربی به فارسی