بررسی تاریخی بن ماضی افعال در زبان بلوچی امروز (گویش های بلوچی غربی)

بن ماضی افعال با نشانه­های متنوع در گویش­های مختلف زبان بلوچی، اهمیت خاصی دارد. این مقاله در پی آن است تا با روشی توصیفی و دیدگاهی درزمانی و هم زمانی به بحث ساخت واژی بن ماضی در زبان بلوچی بپردازد. منابع پایه، ۲۰۱ فعل ساده بلوچی- گویش بمپوری- است. پس از ارائه فهرست افعال، موارد آوایی و بسامد آنها تبیین می شود. این افعال، براساس تکواژ ماضی سازی که می گیرند مرتب شدند. یافته­ها نشان می دهد که بن ماضی در بلوچی به ۱۰ صورت مشخص می­شود. از اینها، ۵ صورت باقاعده و ۵ صورت بی­قاعده هستند(۱). این اختلاف صورت ها ۴ دلیل عمده دارد: ۱- صورت بن ماضی بازمانده صورت های تاریخی باشد؛ ۲- بافت واجگانی بن ماضی باعث اختلاف صورت ها شود؛ ۳- اختلاف در گویش ها باعث تنوع صورت های بن ماضی شده باشد؛ ۴- بن ماضی از طریق قیاس با افعال دیگر ساخته شده باشد.

کلیدواژه ها:

بلوچی ، گویش بمپوری ، بن ماضی