معرفی سروده هایی از شاخه ادبیات شفاهی ایران: سه خشتی های کرمانجی

در این مقاله، سروده­هایی متعلق به خانواده ادبیات شفاهی ایران از منظر برون­متنی و درون­متنی معرفی می­شود. سه­خشتی­های کرمانجی، سروده­هایی سه مصراعی اند که سابقه آنها به ادبیات دوره پیشااسلامی می­رسد اما هنوز در شاخه ادبیات شفاهی منطقه خراسان سروده و خوانده می­شوند. در زبان کرمانجی، سه­خشتی­ها را عمدتا به آواز می خوانند و همین امر سبب افزودن پاره­هایی بر اصل سه مصراع می­شود. این پاره­ها بیشتر کارکرد موسیقایی دارد و غالبا برای سازگارشدن سه­خشتی­ها با دستگاه­های موسیقایی به آنها افزوده می­شود اما غیر از این، کارکرد معنایی عاطفی هم دارند. ما پس از بررسی ۳۰۴ سه­خشتی، آنها را از جهت موسیقایی و زمینه معنایی عاطفی بررسی خواهیم کرد. ضمن اینکه پیش از آن نشان می­دهیم رابطه این سروده­ها با ادبیات دوره پیشااسلامی چگونه است. در بخش پیشینه تحقیق و وجه تسمیه این قالب نیز نشان خواهیم داد که چه تحقیقاتی در این مورد تاکنون انجام شده­است.

کلیدواژه ها:

ادبیات شفاهی ، فولکلور ، زبان کرمانجی ، سه خشتی ، ادبیات عهد پیشااسلامی