تحلیل محتوای کتاب درسی جامعه شناسی ۲ (پایه یازدهم انسانی) از نظر تناسب تصاویر و متن نوشتاری در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات راهبردی در تعلیم و آموزش و پرورش، دوره: 4، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_SREE-4-15_022
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 158
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا درویشی

دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

امروزه استفاده از تصاویر در کتاب های درسی مدارس، امری رایج است. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تناسب تصاویر و متن نوشتاری، همچنین چگونگی به کارگیری اصل تاکید در کتاب درسی جامعه شناسی۲ پایه یازدهم انسانی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ است. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل محتوا و به کارگیری الگوی ارتباطی رسانه های آموزشی انجام شده است. جامعه آماری آن، کتاب جامعه شناسی۲ در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ است. برای شمارش فراوانی ها از روش کمی تحلیل محتوا و برای شکل دهی به طبقات تحلیل محتوا، از روش کیفی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند که از ۲۱۴ تصاویر کتاب جامعه شناسی ۲، ۵۰/۷۱% از تصاویر، کاملا با متن نوشتاری ارتباط دارند. ۹۰/۲۲% از تصاویر، ارتباطی فراتر از متن دارند. ۶۷/۴ % از تصاویر، با قسمتی از متن ارتباط دارند و در نهایت ۹۳/. % از تصاویر، با متن ارتباطی ندارند. بنابراین اکثر تصاویر نشان دهنده یا توضیح دهنده مطلب هستند و موجب افزایش خلاقیت در فراگیران نمی شوند. زیرا تصاویری که فراتر از متن باشند با ۶۷/۴ %، درصد خیلی پایینی را به خود اختصاص داده اند. در صورتی که تصاویر، علاوه بر اینکه باید با متن نوشتاری متناسب باشند باید ذهن فراگیران را به سمت و سویی فراتر از مباحث سوق دهند که چنین امری در کتاب بسیار کمرنگ است. همچنین از ۱۸۷ تصاویری که فن تاکید در آن ها استفاده شده است؛ فن تاکید " نوشته"، با ۸۱/۷۸% بیشترین تعداد فن تاکید را به خود اختصاص داده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که در انتخاب فنون تاکید توجه یکسانی به همه فنون نشده است.

کلیدواژه ها

کتاب درسی جامعه شناسی۲، تناسب تصاویر و متن نوشتاری، اصل تاکید، تحلیل محتوا.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.