ابراهیم قاسم زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات
منوچهر خدارحمی - موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذرکرج
فرزاد افشاری
محمدرضا بی همتا - دانشگاه تهران

بمنظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به زنگ قهوه ای در گندم نان و برآورد اجزاء ژنتیکی مقاومت نتایج F2, F1, BC2, BC1 حاصل از تلاقی رقم مقاوم MV17 با رقم حساس بولانی همراه با والدین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شد. در مرحله برگ اول، مواد آزمایشی با پاتوتیپ همدان مایه زنی شد. ارزیابی روزانه برای دوره کمون (تعداد روز از زمان مایه زنی تا ظهور اولین جوش) بوسیله بررسی همه برگ ها از نظر مشاهده جوش های قابل رویت انجام شد تا اینکه جوش ها در تمام برگ ها ظاهر شدند. مطالعه نحوه توارث دوره کمون با استفاده از تجزیه میانگین نسل ها نشان داد که اجزای افزایشی و اپیستازی (خصوصاً [i] و [1]) نقش مهمی را در دوره کمون طولانی ایفا می کنند. متوسط توارث پذیری عمومی 92 درصد و توارث پذیری خصوصی 83 درصد بود. علیرغم معنی دار بودن اثر افزایشی، جزء غالبیت نیز نقش مؤثری در کنترل صفت مورد بررسی برخوردار بود. برآورد درجه غالبیت برابر یک بود که بیانگر غالبیت کامل مقاومت است.

تجزیه میانگین نسل ها، زنگ قهوه ای، گندم نان، دوره کمون