استخراج و شناسایی ترکیبات شیمیایی پودر و روغن هسته خرما از دو نوع خرمای منطقه سراوان

گزارش های مختلفی در مورد کاربردهای گسترده هسته خرما (Phoenix dactylifera)و روغن هسته خرما وجود دارد. این روغن به دلیل غنی بودن از ترکیبات فنلی، اسیدهای چرب و آنتی اکسیدان ها با پایداری اکسیداتیو و حرارتی بالا، یکی از با ارزش ترین روغن های گیاهی محسوب می شود. در این تحقیق روغن از دو رقم هسته خرما (ربی و مضافتی) در سراوان (منطقه بلوچستان) استخراج شد. برای استخراج روغن از سه روش سوکسله، فراصوت و خیساندن استفاده شد و نتایج بهدست آمده با هم مقایسه شدند. اثر اندازه ذرات پودرهسته خرما بر بازده روغن استخراج شده مشهود بود. هرچه اندازه ذرات پودرهسته خرما کوچکتر باشد بازده روغن بدست امده بیشتر است در روش سوکسله بالاترین بازده روغن اما با مقدار حلال بیشتر بدست آمد. در روش فراصوت زمان روغن گیری ۱) ساعت) نسبت به روش سوکسله ۶) ساعت) و خیساندن ۳) روز) کاهش یافت اما مقدار حلال کمتری نسبت به روش سوکسله استفاده شد. مقادیر بدست امده بعد از توزین دو رو غن هسته خرمای ربی و مضافتی نشان داد، ماکزیمم بازده روغن بدست آمده برای هسته خرمای ربی ۱۲ درصد و برای هسته خرمای مضافتی حاوی ۸/۵ درصد است. روغن استخراج شده با طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه FT-IR و UV-Vis مشخص شد. ترکیبات اسیدهای چرب روغن هسته خرما با روش کروماتوگرافی گازی-جرمی (GC-MS) شناسایی شد. نتایج GC-MS نشان داد اسید اولئیک با محتوای ۴۳ درصد جزء اصلی اسیدهای چرب در هر دو نوع نخل خرما است. همچنین پودرهای هسته خرما با تکنیک های FT-IR و SEM مشخص شدند.

کلیدواژه ها:

روغن هسته خرما ، کروماتوگرافی ، اسید چرب ، استخراج