امیرمحمد کاظمی - دانشگاه گلستان گرگان
سینا کاظمی - دانشگاه فرهنگیان پردیس آیت اله خامنه ای

با نگاه زیست محیطی به ادبیات می توان ضمن واکاوی وارزیابی نگاه انسان به طبیعت و چگونگی درطول تاریخ با طبیعت پیرامون خویش، زمینه را برای شکل گیری آثاری فراهم آورد که با در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی نگرش تازه ای به طبیعت عرضه کنند. در این پژوهش با مطالعه آثار برخی از شاعران معاصر همچون نیمایوشیج، سهراب سپهری و احمد شاملو ضمن بررسیاین شاعران به طبیعت، تاثیر و تقابل ادبیات و محیط زیست، رویکرد شاعران نسبت به مباحث و مسائل زیست محیطی و همچنین روابط انسان با طبیعت بررسی شده است. درباره دست آورد این پژوهش باید گفت؛ شعر نیما،سراسر یگانگی با طبیعت است که میتوان آن را حاصل نگاه دقیق و آمیختگی او با طبیعت دانست در نظر ،نیماانسان و طبیعت دو جزء جدایی ناپذیرند در شعر نیماطبیعت با عناصر زیبای خود همواره مایه آرامش نشاط وشادمانی بشر بوده است.در شعر سهراب نیز وجود انسان بسیار کمرنگ است؛ اما در مقابل به محیط پیرامون توجه ویژه ای دارد. او با بازگشت به طبیع ت به دنبال سادگیگذشته و مناظر بکر طبیعی ،است ارتباط سپهری باطبیعت ارتباطی بی واسطه است، سهرا ب با تامل درهستی به مرحله جدیدی از آگاهی و تجربه دست یافته است؛ این آگاهی موجب شده تا در برابر طبیعت و مظاهرآن فروتنی پیشه کند و همواره حامی حقوق محیط پیرامون باشد. شاملو، کودک انسان را عصار ه ای از پیونداساطیری عناصر طبیعت میداند او در انتظار روزهایی روشن و سراسر مهربانی است؛ روزهایی که عشق ودوستی بر همه جای جهان حکم فرما شود تا جایی کهسایر جانداران نیز از این عشق و مهربانی به ره مند شوند. به طور کلی شاعران میتوانند با شیوه های بیانی ،مختلف مشکلات زیست محیطی را به تصویر بکشند و راهی برای بیرون رفت از بحران های زیست محیطی ارائه دهند.

ادبیات، محیط زیست، معاصر.