کیفیت تعظیم شعائر و عناصر دخیل در مشروعیت آن (از منظر فقهای امامیه و مغرب)

پس از فتح سرزمین های غربی توسط مسلمانان و به دنبال سقوط امویان و عباسیان و روی کار آمدن مرابطان، که به گسترش و نشر مذهب مالکی پرداختند، اهالی مغرب اسلامی مذهب فقهی مالکی را برگزیدند. نفوذ فقه مالکی مانع نفوذ مذاهب فقهی دیگر به این دیار گردید. لکن اسناد تاریخی حکایت از نفوذ فقه جعفری و آئین تشیع در میان گروه هایی از اهالی مغرب دارد. در دهه های اخیر فعالیت های گسترده ای جهت اثبات همگرایی فقهای مغرب اسلامی با آموزه های وهابیت صورت گرفته است. از آنجا که یکی از مهم ترین بخش های تلاش های وهابیت، معطوف به اثبات مشرکانه بودن پاره ای از مصادیق تعظیم شعائر است، لازم است به بررسی کیفیت تعظیم شعائر و عناصر دخیل در مشروعیت آن از منظر فقهای مغرب پرداخته شود تا بطلان دیدگاه همگرایی ایشان با فقهای وهابی نتیجه گرفته شود. بر پایه یافته های این پژوهش که به روش تحلیلی انجام شده است فقهای مغرب نه تنها همگرایی با وهابیت ندارند؛ بلکه در همگرایی نسبتا کامل با فقهای امامیه قرار دارند. سه عنصر "قصد، عنوان و شکل تعظیم شعائر" عناصر سه گانه دخیل در مشروعیت مصداق تعظیم شعائر از منظر فقهای مغرب اسلامی و فقهای امامیه هستند.

کلیدواژه ها:

respecting rituals ، Wahhabism ، heresy ، polytheism ، jurisprudence and theology of Imamiyyah ، jurisprudence and theology of the Maghreb jurists