حسین الهی نژاد - دانشیار و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

در این نوشتار، مقوله غیبت و رابطه آن با ظهور بررسی می شود. برای واکاوی غیبت، ابتدا لازم است ابعاد و مولفه های غیبت تحلیل و بررسی شود. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که مقوله غیبت دارای ابعاد سه گانه «چیستی غیبت، چگونگی غیبت و چرایی غیبت» است که هر کدام از این ابعاد بیانگر مفاهیم مختلفی است. در این راستا، چیستی غیبت عهده دار تحلیل مفهومی غیبت می باشد. مولفه چگونگی غیبت هم وظیفه تبیین کیفیت رخداد غیبت در انواع معرفتی و جسمانی را داشته و چرایی غیبت نیز بیانگر مقوله هایی نظیر «علت غیبت، حکمت غیبت و غایت غیبت» است. این مقوله بیان می کند که علت غیبت مربوط به فعل مردم، غایت غیبت مربوط به فعل خدا و حکمت غیبت از خواص و الزامات خود غیبت می باشد. بی شک در میان مولفه های سه گانه غیبت، مولفه چرایی غیبت بیشترین ارتباط را با ظهور خواهد داشت و در میان مفاهیم سه گانه چرایی غیبت نیز مقوله علت غیبت بیشترین رابطه و موثرترین نقش را با رخداد ظهور دارد. به طور کلی، رخداد ظهور با رفع غیبت، و رفع غیبت با رفع عوامل غیبت اجرایی می شود.

ظهور, رخداد ظهور, ابعاد غیبت, عوامل غیبت, نقش مردم, چرایی غیبت, حکمت غیبت, غایت غیبت