مهدی عاشوری - دکتری فلسفه علم موسسه پژوهشی حکمت وفلسفه ایران
عبدالحسین خسروپناه - استاد و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

از مفاد اصل امکان شناخت و رئالیسم معرفتی، وجود ادراکاتی است که به صورت ذاتی از معلوم حکایت گری می کنند. اما ما در وجدان خود معانی ذهنی ای را می یابیم که نمی توان حکایت گری را ذاتی آنها دانست. هدف اصلی این مقاله، ارائه تبیینی هستی شناسانه از نحوه حکایت گری معانی و ادراکات غیرحقیقی در چهارچوب مبحث ملاک ثبوتی شناخت است. بنابراین پس از مروری بر مسائل و پیشنهادهای مرتبط با مسئله توضیح چیستی معانی ذهنی و نقادی آن ها مانند نظریه شبح، حکایت گری شانی و توضیح نفس شناختی حکایت گری، تلاش می شود برای توضیح «حکایت گری معانی و ادراکات حقیقی و غیرحقیقی»، چهارچوب واحدی ارائه دهد. دیدگاه مختار درباره مسئله حکایت گری معانی و ادراکات این است که معانی غیرحقیقی نه در عرض ادراکات حقیقی، بلکه در طول آن معانی از موضوع مورد مطالعه حکایت می کنند. این حکایت گری با توسعه مجازی و اعتباری مصادیق ادراکات حقیقی از واقعیت هایی صورت می گیرد که شباهت جزئی با معلوم ادراکات حقیقی دارند. در این پیشنهاد، هم «اعتبار» و هم «شباهت جزئی» در حکایت گری غیر ذاتی نقش دارد، ولی شباهت جزئی میان «صورت ذهنی» و «معلوم ادعایی» نیست. بلکه شباهت جزئی میان «محکی حقیقی» و «محکی ادعایی» وجود دارد. صورت ذهنی به صورت ذاتی حاکی از محکی حقیقی است و در قیاس با معلوم ادعایی حکایت گری اش غیر ذاتی دانسته می شود.

ادراکات غیر حقیقی, معانی ذهنی, حکایت گری ذاتی, حکایت گری غیر ذاتی, اعتباریات