تحلیل حقوقی مسئولیت مدنی دولت در قبال خسارات ناشی از بیماری کووید ۱۹ (کرونا ویروس)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه دین و قانون، دوره: 11، شماره: 39
  • کد COI اختصاصی: JR_QJRL-11-39_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 141
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان سامانی

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات، حقوق و معارف اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

اپیدمی و بلکه پاندمی کووید ۱۹ که بیش از سه سال جهان را درگیر خود نمود، ده ها و بلکه صدها میلیون نفر را گرفتار خود کرده و چندین میلیون نفر را نیز در جهان به کام مرگ کشاند و خسارات جانی و مالی فراوانی از خود به جا گذاشت. در ایران نیز علاوه بر خسارات جانی، تعطیلی فعالیت های اقتصادی توسط دولت و هزینه های پیشگیری و درمان این بیماری، آسیب های فراوانی به اقتصاد کشور و اشخاص وارد نمود. این خسارات جانی و مالی، گاه ناشی از عدم رعایت دستورالعمل های ستاد ملی کرونا و پروتکل های بهداشتی توسط افراد بود و گاه نیز به جهت برخی فعل یا ترک فعل های مسئولان دولتی. به عنوان مثال چه بسا به سبب عدم مدیریت صحیح دولت، در برهه ای از زمان، این بیماری گسترش یافته و عده ای را به کام مرگ کشانده و عده ای نیز به سبب ابتلا، خسارات جانی یا مالی دیدند. با توجه به برخورداری دولت از امکانات و اختیارات کافی برای کنترل ویروس کرونا، و انجام تدابیر بهداشتی درمانی، آیا می توان گفت کوتاهی و قصور و نیز مدیریت نادرست دولت، موجب انتساب زیان به او خواهد شد؟ در این پژوهش که به صورت تحلیلی توصیفی صورت گرفته به استناد مواد قانونی حاکی از مسئولیت دولت در حوزه بهداشت و درمان و نیز ارزیابی عملکرد دولت در آن مدت، می توان گفت در برخی موارد و با وجود شرایطی، قاعده احسان، به کمک دولت خواهد آمد و براساس عموم «ما علی المحسنین من سبیل» (سوره توبه، آیه ۹۱)، از مسئولیت مصون خواهد ماند؛ اما در برخی موارد، خسارات وارده به مردم ناشی از قصور دولت بوده و به نظر قابل جبران می باشد.

کلیدواژه ها

کرونا ویروس, کووید ۱۹, مسئولیت مدنی دولت, خسارات جانی, خسارات مالی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.