حامد مولایی کوهبنانی - استادیار زبان شناسی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
ابوذر اورکی - استادیار مترجمی زبان انگلیسی ، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
افسانه بهرام نژاد - کارشناس ارشد زبان شناسی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

ضرب­المثل­ها ریشه در فرهنگ هر زبانی داشته و در نتیجه می توان آن­ها را یکی از معیارهای سنجش عناصر اصلی زبان دانست. پژوهش حاضر نیز به دنبال بررسی میزان کاربرد رنگ واژه­ها در ضرب­المثل­های فارسی و انگلیسی برپایه نظریه برلین و کی (۱۹۶۹) است تا نتایج آن معیاری برای سنجش پژوهش­های رده­شناختی در رابطه  با رنگ­واژه­های اصلی این دو زبان باشد. نظریه برلین و کی (۱۹۶۹) به عنوان بارزترین رویکرد همگانی­گرای رنگ­واژه­ها بیان می­کند که سلسله­مراتبی از ۱۱ رنگ­واژه جهانی وجود دارد. نتایج این پژوهش نشان داد که علی رغم وجود تفاوت­های جزئی در سلسله­مراتب رنگ واژه های اصلی جهانی، سلسله­مراتب رنگ­واژه­های اصلی فارسی و سلسله­مراتب رنگ­واژه­های اصلی انگلیسی با سلسله مراتب­هایی که در پژوهش حاضر برای کاربرد رنگ­واژه­ها در ضرب­المثل­های فارسی و انگلیسی معرفی شد، می­توان شباهت­های قابل توجه­ای را هم در تعداد و هم در ترتیب آن­ها مشاهده کرد. در نتیجه، مشخص می­شود که رنگ­واژه­هایی که براساس نظریه برلین و کی به عنوان رنگ­واژه­های اصلی این دو زبان معرفی شده­اند، از دیرباز در فرهنگ این دو زبان نیز پرکاربرد و به نوعی بی­نشان بوده­اند و وارد ساختار ضرب المثل ها شده­اند. تحلیل مقابله­ای نیز نشان داد که اگرچه از مجموع ۱۱ رنگ­واژه جهانی، ۸ رنگ­واژه در ضرب­المثل­های فارسی و ۱۰ رنگ­واژه در ضرب­المثل­های انگلیسی به کار رفته اند، اما سلسله­مراتب رنگ­واژه­های موجود در برلین و کی (۱۹۶۹) شباهت دارد.

ضرب المثل, رنگ واژه, تحلیل مقابله ای, نظریه برلین و کی, زبانشناسی اجتماعی