بررسی تاثیر عملیات حرارتی آنیل میان بحرانی بر کوئنچ و پارتیشن بندی میکروفازهای فریت-بینیت-مارتنزیت در فولاد کم آلیاژ سیلیسیم بالا DIN ۱.۵۰۲۵

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مواد نوین، دوره: 14، شماره: 52
  • کد COI اختصاصی: JR_JNMMI-14-52_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 87
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شیما پشنگه

استادیار، گروه مهندسی مواد، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

سهیل افخمی

کارشناسی ارشد مهندسی مواد، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

سید صادق قاسمی بنادکوکی

دانشیار، دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

چکیده امروزه فولادهای کوئنچ و پارتیشن­بندی (Q&P) با ترکیب منحصر به ­فرد از استحکام و شکل پذیری، امکان استفاده در نسل سوم از فولادهای پیشرفته AHSS را فراهم می ­نمایند. در این پژوهش، تاثیر عملیات حرارتی آنیل میان­ بحرانی بر کوئنچ و پارتیشن­ بندی (Q&P) میکروفازهای فریت-بینیت-مارتنزیت در فولاد کم ­آلیاژ سیلیسیم بالای DIN ۱.۵۰۲۵  مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا فرآیند عملیات حرارتی نرماله کردن شامل آستنیته ­کردن در دمای  ۹۰۰oC به مدت ۵ دقیقه به همراه سرد شدن در هوا تا دمای اتاق برای دستیابی به ریزساختارهای همگن و یکنواخت اولیه فریتی-پرلیتی برای تمام نمونه­ ها انجام شد. در ادامه، سیکل­ های عملیات حرارتی کوئنچ و پارتیشن­ بندی شامل آستنیته­ کردن جزئی در ناحیه میان­ بحرانی آستنیت-فریت با دمای  ۷۷۵oC به مدت زمان نگه­داری ۶۰ دقیقه و متعاقبا کوئنچ در حمام نمک مذاب پارتیشن­ بندی با دماهای ۲۵۰، ۳۰۰ و  ۳۵۰ درجه سانتیگراد به مدت زمان­ های مختلف ۲، ۵، ۱۵، ۳۰ و ۶۰ دقیقه انجام شدند. برای ارزیابی تغییرات ریزساختاری و خواص مکانیکی نمونه­ ها از مشاهدات میکروسکوپ­ های نوری (OM) و الکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM)، آزمون­های مکانیکی استاندارد کشش و سختی ­سنجی استفاده شدند. نتایج نشان می دهد وجود فاز فریت در طی آستنیته کردن جزئی در ناحیه­ ی میان­ بحرانی آستنیت-فریت، موجب غنی سازی آستنیت از کربن، کاهش دمای شروع تشکیل مارتنزیت (Ms)، تشکیل بلور­های ظریف بینیت می ­گردد. بنابراین ریزساختارهای حاصل سبب مشاه ده­ی رفتار کششی غیر متعارف تسلیم پیوسته در نمونه ­ها شدند. از سوی دیگر زمان عملیات حرارتی پارتیشن ­بندی ۳۰ دقیقه در حمام نمک مذاب ۳۵۰ درجه سانتیگراد باعث ایجاد ریزساختارهای چندفازی حاوی مخلوطی از میکروفازهای فریت- بینیت- مارتنزیت گردید. این ریزساختارهای چندفازی سبب بهینه­ سازی خواص مکانیکی شامل فرم­پذیری و استحکام کششی به ترتیب در مقادیر ۱۶% و  MPa ۱۳۵۰ شد.

کلیدواژه ها

فولاد کم آلیاژ سیلیسیم بالا, آنیل میان بحرانی, کوئنچ و پارتیشن بندی, میکروفازهای فریت-بینیت-مارتنزیت, خواص کششی شگرف

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.