محمدامین آزادبخت - دانشجوی کارشناسی، راهنمایی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

هرچند محمد اقبال به سبب عدم ارائه متد آموزشی در شمار نظریه پردازان آموزش وپرورش به شمار نیامده و اثر مستقلی در فلسفه تربیتی تالیف نکرده است ولی در آثار خویش نکات، سرفصل ها و مسئله هایی را در زمینه تعلیم و تربیت مطرح کرده که می تواند مورداستفاده برنامه ریزان و سیاست گذاران آموزش وپرورش قرار بگیرد. این پژوهش کوشیده است تا بررسی این نکات، سرفصل ها، مسائل و نظریات به تصویری روشن از دیدگاه آموزشی اقبال و مهم ترین عوامل و لازمه های تعلیم و تربیت ازنظر او دست یافته و بر اساس آن موضوعات و طرح هایی را برای سیاست گذاری در آموزش پیشنهاد کند. این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و به صورت کتابخانه ای نگارش یافته؛ در دسته پژوهش های بنیادی نظری جای می گیرد. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که در نظر اقبال لاهوری فردیت، خودسازی، آزادی، محیط، سعی و عمل، اهداف و غایات، نیروی عقلانی، آفرینندگی و اخلاق از مهم ترین عوامل و لازمه های تعلیم و تربیت می باشند و ازاین رو بایسته است که موردتوجه برنامه ریزان و سیاست گذاران آموزشی قرار بگیرند. همچنین نکات مطرح شده از سوی اقبال تا حد زیادی با برنامه فلسفه برای کودکانی همراهی داشته و شایسته است که این برنامه به عنوان یک سرفصل و متد آموزشی برای دانش آموزان دبستان و مقطع متوسطه اول در نظر گرفته شود.

اقبال، متد آموزشی، آموزش وپرورش ، فلسفه تربیتی، فلسفه برای کودکان