فرشید رستم زاده - پژوهشگر تعلیم و تربیت و مدرس دانشگاه دانشجوی مقطع دکتری مدیریت آموزشی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
افسانه رزاقی رباطی - مدرس دانشگاه، کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه کارشناس اداره تکنولوژی، گروه های آموزشی و بررسی محتوای دوره ابتدایی استان آذربایجان غربی
سونا اسدی - کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه پیام نور واحد خوی

این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش مهارت های حل مسئله بر افزایش مسئولیت پذیری و انگیزه پیشرفت در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین انجام یافته است. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره دوم شهر ارومیه در سال تحصیلی ۱۴۰۳- ۱۴۰۲ بود. روش نمونه گیری پژوهش به صورت دردسترس به شرح ذیل صورت گرفت. ابتدا از بین دانش آموزان دختر مقطع دوم متوسطه با گرفتن اطلاعات از معلمان تعداد ۳۰ نفر از دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین شناسایی شد. سپس این دانش آموزان در دو گروه ۱۵ نفر آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شد برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های کمک طلبی ریان و پنتریچ (۱۹۹۷) مقیاس انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس و پرسشنامه سنجش مسئولیت پذیری: گاف (۱۹۸۷) استفاده شده است: جهت آزمون فرضیه ها، از آزمون کواریانس چند متغیره (MANCOVA) استفاده شده است. که برای این منظور از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۰ بهره گرفته شد. یافته های به دست آمده حاکی از این است که دانش آموزانی دارای پیشرفت تحصیلی پایین که آموزش مهارت های حل مسئله را دریافت کرده بودند مسئولیت پذیری آنها بیشتر از گروه کنترل بود و آموزش مهارت های حل مسئله برافزایش انگیزه پیشرفت در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین تاثیر مثبت معنی داری دارد و دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین که آموزش مهارت های حل مسئله را دریافت کرده بودند انگیزه پیشرفت در دانش آموزان آنها بیشتر از گروه کنترل بود.

مسئولیت پذیری، انگیزه پیشرفت، مهارت های حل مسئله، پیشرفت تحصیلی، دانش آموزان.