هدایت بهرام وند - پژوهشگر
فرشته صیدی - پژوهشگر

در حوزه های حقوقی و جزایی، تاثیر رجوع شاهد از شهادت در دو بخش مورد بررسی قرار می گیرد: قبل و بعد از صدور حکم. در دعاوی حقوقی، قبل از صدور حکم، رجوع شاهد مانع از صدور حکم توسط قاضی می شود. پس از صدور حکم، در صورتی که موضوع شهادت مال باشد و به ذی نفع تحویل داده شده باشد، با رجوع شاهد، حکم نقض نمی شود و مال بازگردانده نخواهد شد. در مسائل جزایی، اگر موضوع شهادت هنوز استیفا نشده باشد، با رجوع شاهد، حکم نقض می شود. اما اگر موضوع شهادت استیفا شده و بر اساس آن حد اجرا یا قصاص صورت گرفته باشد، با رجوع شاهد، حکم نقض نمی شود و شاهدان باید دیه پرداخت کنند یا قصاص شوند. در مورد شهادت مسلمان در برابر کافر، اگر شاهد مسلمان رجوع کند، قصاص اجرا نمی شود، اما اگر شاهد کافر باشد و رجوع کند، قصاص یا حد اجرا می شود یا کشته می شود. در نتیجه، شاهد مسلمان قصاص نمی شود و ملزم به پرداخت دیه می گردد.در مواردی که شاهد تحت اکراه شهادت داده باشد، اگر موضوع منجر به قتل نباشد، می تواند مانع از قصاص شود. ادعای فریب یا نیرنگ توسط ذی نفع نیز مورد پذیرش نیست. رجوع شهود فرعی تاثیری بر ضمانت شهود اصلی ندارد و بالعکس. همچنین، تصدیق یا تکذیب شهود اصلی در شهادت شهود فرعی، تاثیری در ضمانت شهود فرعی نخواهد داشت. در موارد شاهد و قسم، تاثیر رجوع شاهد بستگی به نظر فقیه یا حقوقدان دارد. با رجوع شاهد، او موظف است نیمی از غرامت را به مشهود علیه پرداخت کند، زیرا اثبات موضوع با دو دلیل شاهد و قسم صورت می گیرد.

شاهد ، شهادت ،دعاوی حقوقی و جزایی