اصغر عابدینی - دانشیار معماری، شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
عرفان محمودی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
نگین حبیب پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

باتوجه به گسترش روزافزون جمعیت شهرها و نیز به وجودآمدن مسائل و مشکلات شهری، لزوم توجه به موضوع زیست پذیری شهرها و نیز توجه به پدافند غیرعامل برای کاهش خسارت های ناشی از سوانح و بلایا، افزایش پیدا می کند. این پژوهش باهدف سنجش زیست پذیری محلات منطقه ۴ شهر ارومیه بر اساس اصول پدافند غیرعامل بوده و هدف تحقیق، کاربردی و از لحاظ روش انجام کار، توصیفی - تحلیلی است. در این پژوهش ۱۸ شاخص انتخاب شده و روش گردآوری داده ها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، میدانی (مشاهده)، مقالات موجود، ابزار پرسش نامه (پرسش از ساکنین منطقه ۴) و روش دلفی (کارشناسان) است. برای تجزیه وتحلیل داده های کیفی از یکی از جدیدترین روش های تصمیم گیری چندمعیاره بنام CoCoSo و برای به دست آوردن نقشه ها، مشخص کردن نقاط زیست پذیر منطقه ۴ با تاکید بر اصول پدافند غیرعامل و نیز تحلیل و بررسی محلات از نظر شاخص های کمی پژوهش، از نرم افزار GIS و برای وزن دهی به معیارها از روش آنتروپی شانون استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که محله (۳-۱-۴) (محله بین خیابان های دستغیب و مروت) با بیشترین امتیاز و محله (۱-۳-۴) (محله بین خیابان شیخ شلتوت، خاتم الانبیا و گلستان) با کمترین امتیاز به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین زیست پذیری با تاکید بر اصول پدافند غیرعامل هستند. به طوری که ۳۳/۳۳% از نقاط موردمطالعه در این پژوهش دارای وضعیت مطلوب، ۶۷/۴۱% دارای وضعیت نیمه مطلوب و ۲۵% نیز دارای وضعیت نامطلوب هستند. در ادامه نیز پیشنهاداتی جهت ارتقای میزان زیست پذیری محلات منطقه ۴ شهر ارومیه ارائه شده است.

زیست پذیری, پدافند غیرعامل, GIS, روش CoCoSo, منطقه ۴ ارومیه, محلات