جایگاه حکمت عملی در طبقه بندی دانش ها از دیدگاه فارابی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه هستی و شناخت، دوره: 9، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_HASPH-9-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 137
نویسندگان
استادیار، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره). قم. ایران.
چکیده
یکی از مسائل مهم و کلیدی در بحث از حکمت عملی، شناسایی جایگاه آن در طبقه بندی دانش ها است چرا که تصویری کلان و روشن از موقعیت این علم در اختیار می نهد. نوشتار حاضر به جهت نقش ویژه ای که فارابی در نشان دادن هویت، روش و کارکرد حکمت عملی از راه بررسی دانشی آن دارد، به بیان نظام طبقه بندی علوم و جایگاه حکمت عملی در این نظام و نسبت این حکمت با شاخه های آن از نگاه فارابی پرداخته و در این باره با بررسی نگاشته های وی تلاش دارد به ترتیب وجود این سه دیدگاه در آثار فارابی اثبات گردند: ۱. حکمت عملی یک دانش قیاسی است و با علوم غیر قیاسی و صرفا عملی (حرف و فنون و انواع هنر) متفاوت است. ۲. حکمت عملی یک دانش قیاسی برهانی است و با علوم قیاسی غیر فلسفی که از روش برهان بهره نمی گیرند یعنی جدل، سفسطه، خطابه و شعر متفاوت است. ۳. حکمت عملی دارای دو جزء اخلاق (صناعت خلقیه) و سیاست (فلسفه سیاسیه) است و مراد از اخلاق نیز دانش بررسی کننده صرف اخلاق فردی نیست بلکه دانشی است که اخلاق انسان به ما هو انسان در همه حیطه های زیست ارادی بشر را بررسی می کند و مراد از سیاست هم تدبیر اجتماع مدنی مشتمل بر اجتماع های خرد و منزلی است.کلیدواژه ها
حکمت عملی, علم مدنی, دانش قیاسی, دانش برهانی, اخلاق, سیاست, فارابیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.