سوسن خاکسار مقدم - کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه پیام نور ورامین
صبری حیدریان - کارشناسی روانشناسی دانشگاه پیام نور کرمانشاه
فائزه قربانی - کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان بنت الهدی صدر قزوین
مرضیه عبداللهی آتانی - کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان بنت الهدی صدر قزوین

آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه جوامع، نقشی اساسی در تربیت نسل های آینده ایفا می کند. در عصر حاضر که با انفجار اطلاعات و تحولات شگرف علمی و فناورانه روبرو هستیم، نظام های آموزشی نیازمند بازنگری و به روزرسانی هستند تا بتوانند دانش آموزان را برای زندگی در این دنیای پیچیده آماده کنند. یکی از رویکردهای نوین در آموزش و پرورش که می تواند در این زمینه موثر باشد، "آموزش فعال" است. آموزش فعال رویکردی آموزشی است که در آن دانش آموزان به جای انفعال در فرایند یادگیری، نقشی فعال و مشارکتی ایفا می کنند. در این رویکرد، دانش آموزان به جای اینکه صرفا به مطالب درسی گوش فرا دهند یا آنها را از روی کتاب بخوانند، به طور فعال درگیر فعالیت های یادگیری مانند بحث و گفتگو، حل مسئله، کاوش و آزمایش می شوند. استفاده از رویکرد آموزش فعال در دوره ابتدایی از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. چرا که در این دوره حساس، پایه های یادگیری و تفکر دانش آموزان شکل می گیرد و هر گونه سرمایه گذاری در این دوره، بازدهی بالایی خواهد داشت. آموزش فعال به دلیل پویایی و تنوعی که دارد، می تواند انگیزه و علاقه دانش آموزان به یادگیری را افزایش دهد. در آموزش فعال، دانش آموزان به طور فعال درگیر فرایند یادگیری می شوند و مطالب را به طور عمیق تر درک می کنند. این امر منجر به یادگیری پایدارتر می شود. آموزش فعال به دانش آموزان فرصت می دهد تا با چالش ها و مسائل مختلف روبرو شوند و برای حل آنها به طور مستقل یا گروهی تلاش کنند. این امر منجر به تقویت مهارت های تفکر انتقادی و حل مسئله در آنها می شود. با وجود اهمیت و ضرورت استفاده از آموزش فعال در دوره ابتدایی، متاسفانه هنوز در بسیاری از مدارس از روش های سنتی تدریس استفاده می شود. این امر منجر به عدم بهره مندی دانش آموزان از مزایای آموزش فعال و افت تحصیلی آنها می شود. در این مقاله، به بررسی نقش آموزش فعال در ارتقای توانایی شناختی دانش آموزان دوره ابتدایی می پردازیم.

آموزش فعال، توانایی شناختی، دوره ابتدایی، حافظه، توجه، تفکر انتقادی، حل مسئله