نگرشی بر مخاطرات زیست محیطی و امنیتی تنش آب(بحران آب) در ایران. چارچوبها، چالش ها و راهکارهای نوین منطقه ای و بین المللی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: چهل و دومین گردهمایی (همایش ملی) علوم زمین
  • کد COI اختصاصی: GSI42_183
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 40
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عادل افخمی نهند

دانش آموخته دکتری، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ایران

چکیده

تنش آب (water stress ) به وضعیتی گفته شودمی که آب مورد نیاز انسانهاو اکوسیستم از میزان آب موجود کمتر است . تنش آب مفهومی جامع تر از بحران آب water scarcity)است ). تنش آب جنبه های مختلف فیزیکی منابع آبمانند، کمبود آب، کیفیت آب (water quality)، جریانهای زیست محیطی (environmental flow) و دسترسی پذیری آب (accessibility of water) را در بر می گیرد. مفهومتنش آب نسبتا جدید است . تنش آب مشکل در یافتن منابع آب شیرین برای استفاده است ، که علت آن تخلیه منابع است . بحران آب وضعیتی است که در آن آب قابل آشامیدن و غیر آلوده در یک منطقه کمتر از تقاضای آن است .کمبود گسترده آب و فقدان دسترسی به منابع آب سبب توسعه نیافتگی اقتصادی اجتماعی و تهدید امنیت ملی کشورها در سراسر جهان می شود. دامنه و پیچیدگی چالش های مرتبط با آب، فراتر از مرزهای ملی و منطقه ای است و به همین سبب نمی توان تنها آن را در چارچوب سیاست های ملی و منطقه ای بررسی کرد. در صورت ادامه وضع موجود مدیریت منابع آب، کشور ایران با مشکلات متعددی ازجمله مشکلات اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی مواجه خواهد شد. ازاین رو باید سیاستها و راهکارهای مناسبی جهت مدیریت وضع موجود و برون رفت از وضعیت تنش آبی اتخاذ شود. کشور ایران بدلیل داشتن بارش میانگین سالیانه ۲۵۰ میلیمتر(کمتر از یک سوم متوسط بارش جهانی ) از جمله کشورهای با محدودیت منابع آب قلمداد می شود. آب در فرایند توسعه کلی هر منطقه ، نقش عمده و کلیدی دارد و در ایران بدلیل کمبود منابع آب، مدیریت صحیح آن برای رسیدن به توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است . برای مدیریت صحیح منابع آب وضعیت کمبود و یا بحران آب در کشور باید مشخص شود.. لذا، شناخت چالش ها و راهکار های نوین خلاصی از وضعیت کنونی و راه های رسیدن به تعادلی پایدار از اهداف این مقاله است . از جمله راهکارها می توان به صرفه جویی ، بازچرخانی (تصفیه ) آب های مصرف شده، شیرین کردن آب های شور، جمع آوری آب باران و اصلاح الگوی کشاورزی و ... را نام برد.

کلیدواژه ها

تنش آب، بحران آب، مخاطرات زیست محیطی ، راهکارهای نوین منطقه ای و بین المللی .

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.