بررسی قاعده «ما یضمن بصحیحه یضمن بفاسده» با توجه به مکاسب شیخ انصاری و بازتاب آن در قانون مدنی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: ماهنامه پژوهش های مطالعات اسلامی معاصر، دوره: 1، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JCISR-1-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 33
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدتقی شورگشتی

دانش پژوه سطح ۴ حوزه علمیه قم و سطح ۲ حقوق و قضای اسلامی مدرسه عالی قضاوت

چکیده

از قواعدی که در فقه مورد استناد فقها در راستای حل مسائل فقهی در باب ضمان در معاملات انجام گرفته، قاعده «ما یضمن بصحیحه یضمن بفاسده» می باشد. از ویژگی های این قاعده این است که بر خلاف بسیاری از قواعد فقهی، متن آن موجود در روایت نیست و بلکه انتزاعی فقها از ادله است. فلذا هم در متن و هم ادله آن اختلاف شده است که این اختلاف شامل اختلاف در تفسیر مفردات و ادله این قاعده می باشد. به طور مثال برخی فقها متن قاعده را به (کل عقد یضمن بصحیحه یضمن بالقبض فی فاسده) تغییر داده اند و یا در تفسیر عقد صحیح بصورت عقد صحیح شخصی و عقد صحیح صنفی و نوعی اختلاف کرده اند. در این مقاله به بررسی مفاد این قاعده و ادله آن با محوریت کتاب مکاسب شیخ انصاری پرداخته شد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کیفی بوده و با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. برای جمع آوری اطلاعات نیز از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

کلیدواژه ها

ضمان، عقد صحیح، عقد فاسد، قانون مدنی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.