نگاهی به نقش ضدامنیتی برخی ایلات و عشایر در دوره قاجار و سازوکارهای مقابله با آن

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخ انتظامی، دوره: 10، شماره: 39
  • کد COI اختصاصی: JR_HIRJRL-10-39_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 471
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهران مقامی

دانشجوی دکتری تخصصی گروه تاریخ اسلام، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

رضا کیانی نیا

استادیار گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.

غفار پوربختیار

استادیار، گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

اگرچه خاستگاه بیشتر حاکمان و حکومت های ایرانی پس از اسلام، ایلات و عشایر بوده است اما آنها پس از کسب قدرت و تمرکز بر آن، با هرگونه سرکشی، خودسری و مرکزگریزی ایلات دیگر، حتی هم تباران خود، به تقابل و مبارزه برخاستند. شواهد و داده های تاریخی حاکی از آن است که در سراسر دوره قاجار، برخی از ایلات ایران، با دست یازیدن به اقدامات مخرب، زمینه های سلب امنیت در شهرها و روستاهای کشور را فراهم ساخته و موجب زحمت حکومت مرکزی شده بودند. در این پژوهش با استفاده از داده های تاریخی و روش توصیفی_تحلیلی، مهم ترین نمونه ها و مصادیق نقش ضدامنیتی ایلات و عشایر ایران در دوره قاجار (۱۲۱۰-۱۳۴۴ ه.ق) یعنی ناامن کردن مسیرهای تجاری و مسافرتی، ایجاد ناامنی و... بیان مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین مقاله حاضر درصدد پاسخ به این پرسش برآمده که سازوکارهای عملی شاهان قاجار و مقامات حکومتی برای مقابله با این چالش مهم چه بوده است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که گروگان گیری و سرکوب نظامی، وصلت و ازدواج های سیاسی، استفاده از نیروی نظامی عشایر و ساخت استحکامات نظامی نتوانست به طور کامل به نقش ضدامنیتی عشایر خاتمه دهد و این مشکل اساسی تا زمان اسکان اجباری عشایر در زمان رضاشاه، با شدت و ضعف همچنان ادامه داشته است.

کلیدواژه ها

ایلات و عشایر, دوره قاجار, امنیت, نیروی نظامی, حکومت مرکزی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.