نگین قطب الدین - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه هنر تهران

نخستین موضوعی که در وهله نخست و در شهر مورد توجه ساکنان و شهروندان قرار می گیرد؛ منظر شهری است . این در حالی است که در کشور ایران و منطقه خوزستان، میراث و تاریخ با ارزشی وجود دارند که می توان از اندیشه بومی آنها در راستای کیفیت بخشی به منظر شهری در شهرهای آینده بهره جست . زمانی که فعالیت معماری معطوف به طبیعت و مناظر طبیعی می شود و در قالب علم معماری منظر نمود پیدا می کند، اصول زیبایی شناسی طبیعی که رابطه حسی و عاطفی با زیبایی ها و جلوههای طبیعی را بیان می کند به آن راه پیدا کرده و در سنجش آن موثر خواهد بود. شهر اهواز با وجود ویژگی های منحصر به فرد هویتی ، با مشکلات شهری مختلف از جمله در منظر شهری روبروست . بافت های تاریخی که نمایانگر ارزشهای کالبدی ، فرهنگی و اجتماعی هستند در سالیان گذشته در برنامه ریزی و طراحی شهری مورد غفلت قرار گرفته و روندی رو به افول را در پیش گرفته اند. این مقاله درپی آن است تا بتواند مولفه های زیبایی شناسی منظر را براساس رویکرد بوم گرایی مورد بررسی قرار دهد برای نیل به این منظور نشان می دهیم که باید همگام با بهره مندی ازمواهب توسعه و پیشرفت صنعتی و تکنولوژی هماهنگ تر با طبیعت و درجهت حفظ محیط زیست خودعمل نماییم چرا که معماری بومی به سبب سازگاری بالا با محیط زیست برای تامین پایداری اجتماعی لازم است پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی است و از حیث ماهیت ، تحلیلی است که با روش کتابخانه ای و مشاهده به این مهم پرداخته است . پس از بررسی و شناخت پتانسیل های بومی شهراهواز به ارائه راهکارهاو پیشنهاداهایی جهت ارتقاکیفیت منظر شهری در راستای اندیشه بومی می پردازیم و در نهایت می توان به این نتیجه رسید که با طراحی اصولی و صحیح با تکیه برمولفه بومی شناختی و زیبایی شناسی می توان به ارتقا کیفیت فضای شهری ، در نتیجه القای حس آرامش در کاربران و ارتقا پایداری اجتماعی کمک کرد.

منظر شهری ، شهر اهواز، زیبایی شناسی ، اندیشه بومی ، پایداری اجتماعی .