امیر مهیار اژدرپور - گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمدرضا نیکودل - گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
ماشاالله خامه چیان - گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

پهنه ساختاری-رسوبی البرز مرکزی در بخش میانی رشته کوه البرز با تحمل رخدادهای زمین شناسی از پرکامبرین تا عهد حاضر، ساختارها و سازندهای زمین شناسی گوناگونی در خود جای داده است. از این میان، سازندهای ماسه سنگی نیز گسترش شایان توجهی دارند. در این پژوهش، از ۶ سازند ماسه سنگی باروت، زاگون، لالون، کوارتزیت راسی، دورود و شمشک در دو محل نمونه برداری و تحت آزمایش های تعیین ویژگی های فیزیکی و مکانیکی قرار گرفتند. به طور کلی در سازندهای ماسه سنگی البرز مرکزی کوارتزیت راسی ویژگی های مقاومتی قوی تری نسبت به سایر سازندها دارد. سازند شمشک پایین ترین پارامترهای مکانیکی در میان سازندهای انتخاب شده را داراست. بر اساس تحلیل های رگرسیونی ضریب همبستگی پارامترهای شاخص بار نقطه ای (PLT)، برزیلین (BST) و شاخص پانچ استوانه ای (CPI) به مقاومت تراکمی تک محوری (UCS) به ترتیب ۲۰/۶، ۶ و ۲۰/۴۰ با R۲های ۰/۷۵، ۰/۹ و ۰/۷۸ نشان دادند. از نظر شاخص سرشار (CAI)، به عنوان  شاخصی که می تواند میزان سایندگی را نشان دهد، کوارتزیت راسی بیشترین سایندگی را داراست که به ترکیب سنگ شناسی آن بر می گردد. این سازند ماسه سنگی در رده سنگ هایی با قابلیت سایندگی بالا قرار گرفته و سازند شمشک در بین سازندها، کمترین شاخص سرشار را دارد و در گروه سنگ هایی با سایندگی شدیدا پایین قرار می گیرد.

ماسه سنگ, البرز مرکزی, شاخص سرشار, پانچ استوانه ای