بررسی تطبیقی ساختار شهری (میدان) در دوره قاجار و پهلوی اول از منظر سبکی و کالبدی تشکیل دهنده شهر (نمونه موردی: تهران)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: هشتمین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی و پنجمین کنگره بین المللی عمران، معماری و شهرسازی آسیا
  • کد COI اختصاصی: ICRSIE08_428
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 45
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی صادقیان

دانشجو کارشناسی ارشد، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

محمدحسین محمدی

دانشجو کارشناسی ارشد، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

مهران کاراحمدی

استادیار و عضو هیات علمی، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

چکیده

ظهور تفکرات مدرنیزاسیون در قالب جریانی فراگیر در فرهنگ و ادب کشورهای جهان، علاوه بر اثرات ذهنی، به گونه ی عینی نیز در کالبد معماری و شهرسازی تجلی یافت و شکل دیگر و واژه های جدیدی به شهرها بخشید که از آنها می توان به شهرهای مدرنیستی یاد کرد. متاسفانه با رشد شهرها و ورود مدرنیسم کارکرد گذشته فضاهایی همچون میادین شهری تغییر نموده و مفهوم حقیقی خود را از دست داد هاند. ورود اندیشهی تجدد به ایران از اواخر دوره ی قاجار تاثیر زیادی بر سازمان فضایی شهرهایی همچون تهران گذاشت . مقاله ی حاضر بر آن است که با بررسی تطبیقی سبک اصفهان و سبک تهران؛ سیر تحولات میدان های شهر تهران از دوره ی قاجار تا دوره ی پهلوی اول را نشان دهد. در این مقاله، ابتدا به معرفی دو شیوه ی معماری اصفهانی و تهرانی، مدرنیته و ویژگی های عمده ی آنها پرداخته، پس از استخراج ساختار شهر ایرانی در دو دوره ی تاریخی قاجار و پهلوی اول، معمار ی عنصر میدان در این دو دوره برگرفته از سبک های اشاره شده مورد بررسی قرار می گیرد. هر میدان از لحاظ چهار مولفه ی زمان، سبک معماری، ویژگی های فضایی و کاربری ارزیابی می شود. هدف از انجام این پژوهش، معرفی شیوه های معماری در ساختار شهر ایرانی برای طراحی میدان در دو دوره ی تاریخی قاجار و پهلوی اول در شهر تهران می باشد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی از نوع کیفی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای از طریق استناد به کتاب ها، مقالات و پژوهش های پیشین و همچنین گردآوری مشخصات و تحلیل آثار اجرا شده در نیم قرن اخیر می باشد. نمونه موردی های بررسی شده؛ میدان های مهم از دوره ی قاجار تا پهلوی اول شامل سبزه میدان، میدان توپخانه و میدان راه آهن شهر تهران می باشد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که عملکردها و کاربری های میادین در شیوه ی تهرانی در مقایسه با شیوه ی اصفهانی برگرفته شده از مدرنیته دچار تغییر و تحول شده اند، همچنین در طراحی میدان های دوره ی قاجاریه، به سنت ها و معماری ایرانی توجه بیشتری گشته است.

کلیدواژه ها

مدرنیته، قاجار، پهلوی اول، سبک اصفهانی و تهرانی، سبک نئوکلاسیک، معماری میدان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.