بررسی تغییرات خود همبستگی فضایی درون دهه ای پرفشار جنب حاره بر روی ایران طی سال های ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۸
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 12، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_ESRJ-12-3_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 32
نویسندگان
گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی تغییرات خود همبستگی فضایی پرفشار جنب حاره بر روی ایران میباشد. ابتدا دادههای روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال طی سالهای ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۸ از پایگاه داده (ECMWF) با تفکیک ۲۵/۰ در ۲۵/۰ درجه استخراج گردید. سپس به چهار دوره ده ساله تقسیم شد. برای بررسی تغییرات خودهمبستگی فضایی از شاخصهای موران جهانی، موران محلی و گتیس – ارد جی و بیضی استاندارد جهت نمایش انحراف پراکندگی نقاط استفاده گردید. نتایج نشان داد براساس شاخص موران جهانی تغییرات پرفشار جنب حاره بر روی ایران حالت خوشهای بالایی دارد. این شاخص مشخص کرد که در تمامی دورهها بر روی نوار شمالی، شمالغربی و شمالشرقی لکه سرد وجود داشته و لکههای داغ بر روی غرب، جنوبغربی و نواحی از جنوب و مرکز کشور وجود دارد. در دوره دوم و سوم توزیع الگوی بیضی استاندارد حالت دایرهای داشته، اما در دوره اول حالت کشده و این حالت در دوره چهارم به حداکثر خود رسیده و حالت شمال غربی – جنوب شرقی پیدا کرده است که بیانگر گسترش بیشتر پرفشار جنب حاره بر روی نواحی غربی و روند افزایشی رو به شمال و عدم گسترش این سامانه بر روی نواحی شرقی ایران میباشد. تغییرات لکههای سرد بر روی ایران روند افزایشی داشته، بهخصوص در دوره چهارم در نواحی شرقی کشور به اوج خود رسیده که حاکی از تغییر وضیعت مکانی لکههای داغ بر روی ایران و گسترش آن به نواحی غرب و شمال در مقایسه با سایر دوره میباشد.کلیدواژه ها
ایران, پرفشار جنب حاره, خودهمبستگی, شاخص موران جهانی و محلی, شاخص لکه داغاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.