اجتهاد عدالت مدار

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه رهیافت های نوین در مطالعات اسلامی، دوره: 5، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_JMAIS-5-15_020
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 49
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمد حسین جزایری

نویسنده مسئول - دانش آموخته سطح۴ حوزه علمیه قم؛ دانشجو دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مفید، قم

علی کریمی

دانش آموخته سطح۴ حوزه علمیه قم؛ دانشجو دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مفید، قم

حسن صادقیان مشکانی

دانش آموخته سطح۴ حوزه علمیه قم؛ دانشجو دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مفید، قم

چکیده

شکی نیست که در فقه اسلامی، کتاب، سنت، عقل و اجماع به عنوان منابع اصلی استنباط محسوب می شوند؛ در کنار این منابع اصیل اما قواعد فقهیه ای وجود دارند که فقهاء عظام در موارد متعددی برای استنباط یا استدلال احکام به آن ها استناد نموده اند. یکی از قواعدی که شانیت این مهم را دارد «قاعده عدالت» است. اما جز در برخی از کتب قواعد فقهی معاصرین و نیز برخی از مقالات نوشته شده، این قاعده به طور مستقل مورد بحث و اثبات قرار نگرفته است و حدود و ثغور آن مشخص نشده است. در این نوشتار در پی آنیم که با قاعده فقهی عدالت آشنا شده و با تبیین مراد از آن، به بررسی و اثبات آن از منظر سه گروه از ادله ی لفظیه، عقلیه و سیره ی عقلاء بپردازیم و عدالت را هم به عنوان دلیل و هم به عنوان مصدر احکام شرعیه معرفی نماییم و حتی در موارد تعارض، آن را ملاک ترجیح یا رد قرار دهیم.

کلیدواژه ها

اجتهاد فقهی، عدالت، ظلم، تشریع، قاعده فقهی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.