حدیث بیات - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات ، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران.
ماندانا غلامی - دانشیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
حمید رجبی - گروه فیزیولوژی ورزشی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه خوارزمی تهران ایران
حسین عابدنطنزی - استادیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

هدف: دیابت نوع ۲ یک اختلال متابولیک پیچیده است که با مقاومت به انسولین و اختلال در تنظیم گلوکز مشخص می شود. این یک نگرانی مهم از نظر سازمان بهداشت جهانی است که میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر ۸ هفته تمرین تناوبی پر شدت بر بیان پروتئین های فعال کننده عامل رونویسی-۶ (ATF-۶) و همولوگ C/EBP   (CHOP)  بافت کبد در رت های مبتلا به دیابت نوع ۲ بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع تجربی با طرح پس آزمون با گروه کنترل بود.  تعداد ۲۴رت نر نژاد ویستار با سن ۶ هفته و وزن تقریبی ۲۰۰-۲۵۰ گرم، از موسسه پاستور ایران تهیه شدند . رت ها به طور تصادفی به ۳ گروه ۸ تایی تمرین تناوبی پر شدت (HIIT) دیابتی، کنترل دیابتی و کنترل سالم تقسیم شدند. گروه های تمرینی در طول ۸ هفته و در هر هفته، ۵ جلسه تمرین HIIT  را بر روی نوار گردان اجرا کردند (پروتکل تمرین به صورت ۸ هفته تمرین تناوبی، ۵ جلسه در هفته با تناوب شدید ۲ دقیقه ای با ۲تا ۸ تناوب و با ۸۰ تا ۹۰ درصد حداکثر سرعت دویدن و تناوب استراحت ۱ دقیقه ای با ۵۰ تا ۵۶ درصد حداکثر سرعت دویدن، اجرا شد). پس از گذشت ۴۸ ساعت از آخرین جلسه تمرینی و پس از اجرای روزهای ناشتایی، تمامی رت ها  بی هوش شدند و مرحله برداشت بافت کبد انجام شد. داده ها با آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA)  تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که مقادیر پروتئین ATF-۶ در رت های نر دیابتی نوع ۲ پس از ۸ هفته تمرین تناوبی پر شدت تغییر معنی داری را نشان نداد (۷۳/۰P =). اما مقادیر پروتئین CHOP پس از ۸ هفته افزایش معنی داری را نشان داد (۰۰۱/۰P =). مقادیر پروتئین CHOP در گروه تمرین دیابتی نسبت به گروه کنترل دیابتی کاهش غیر معنی داری را نشان داد (۰۵/۰P <)، اما در گروه تمرین دیابتی در مقایسه با گروه کنترل سالم، افزایش معنی داری را نشان داد (۰۰۱/۰P =). در نتیجه اجرای ۸ هفته تمرین تناوبی با شدت بالا می تواند اثرات مفیدی بر کاهش استرس شبکه آندوپلاسمی در بافت کبد ناشی از دیابت نوع ۲ در رت های دیابتی داشته باشد. علاوه بر این، تحقیقات بیشتری برای تایید این یافته ها و کشف مکانیسم های بالقوه درگیر، مورد نیاز است.

تمرین تناوبی شدید, استرس شبکه آندوپلاسمی, دیابت نوع ۲, چاقی