تاثیرخراشدهی بذر، پیش تیمار با ترکیب های ازته و چینه سرمایی بر درصد ظهور و رشد گیاهچه کنگر وحشی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تحقیقات بذر ایران، دوره: 10، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JMS-10-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 39
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ریحانه عموآقایی

گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم دانشگاه شهرکرد

ابوالفضل خدادادی

گروه زیست گیاهی دانشگاه شهرکرد

چکیده

تکثیر کنگر وحشی از طریق بذر، به­دلیل پوشش به­شدت لیگنینی­شده حاصل از کاپیتول ثانویه، مشکل است. در تحقیق حاضر، ابتدا در دو آزمایش فاکتوریل جداگانه اثر برهمکنش شیوه­های خراش­دهی مکانیکی و شیمیایی (شاهد، سنباده­زنی، اسکالپل، هیپوکلریت سدیم، پراکسید هیدروژن) با چینه­سرمایی (صفر، ۱، ۲ و ۳ هفته) و یا با ترکیبات ازته (شاهد، تیوره، نیترات پتاسیم و سدیم نیتروپروساید) روی شکست خواب بذر ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همه شیوه­های خراش­دهی، در حد معنی­داری درصد ظهور و رشد گیاهچه را افزایش دادند و اثر متقابل خراش­دهی با چینه­سرمایی و یا ترکیبات ازته، روی این صفات معنی­دار بود. در اولین آزمایش، بالاترین درصد ظهور (%۶/۷۵) و طول (۴/۲۲ سانتی­متر) گیاهچه ۴۵ روزه در تیمار خراش­دهی با اسکالپل ۳ + هفته چینه­سرمایی حاصل شد. در آزمایش دوم، بیشترین درصد ظهور (%۶/۶۵)،  طول ریشه (۲/۱۰ سانتی­متر) و بخش هوایی (۱/۸ سانتی­متر) گیاهچه و حداقل میانگین زمان ظهور (۵/۱۱ روز) در تیمار خراش­دهی با اسکالپل و کاربرد سدیم نیتروپروساید بدست آمد. در آزمایش سوم اثر ترکیبی سدیم نیتروپروساید و سرمادهی بر شکست خواب بذر­های خراش­دهی­شده با اسکالپل ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کاربرد سدیم نیتروپروساید طول دوره چینه­سرمایی مورد نیاز برای حصول بیشترین شاخص­های ظهور و وزن­خشک گیاهچه را کاهش داد. این نتایج نشان داد که بذر­های کنگر وحشی دارای خواب فیزیکی و فیزیولوژیکی هستند و می­توان با تیمارهای خراش­دهی با اسکالپل و سپس چینه­سرمایی یا تیمار با سدیم نیتروپروساید به بیشترین درصد ظهور (۸۵%) و کمترین میانگین زمان ظهور (۵/۸ روز) دست یافت.

کلیدواژه ها

پراکسید هیدروژن, خراش دهی مکانیکی, سدیم نیتروپروساید, شکست خواب بذر, هیپوکلریت سدیم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.