ارزیابی کارآمدی مناطق حفاظت شده در حفاظت از زیستگاه های کبک دری خزری (Tetraogallus caspius)، به عنوان یک گونه تخصصی مناطق کوهستانی مرتفع در ایران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کاربردی، دوره: 12، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJAE-12-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 241
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرضیه مرادی

Shahrekord University

محمدرضا اشرف زاده

Shahrekord University

رسول خسروی

Shiraz University

علی اصغر نقی پور

Shahrekord University

چکیده

گونه های تخصصی ساکن مناطق مرتفع کوهستانی، در مقایسه با گونه های ساکن مناطق کم ارتفاع، با تهدیدهای بیشتری به واسطه تخریب یا تکه تکه شدن زیستگاه و تغییرات اقلیمی مواجه هستند. کبک دری خزری، از گونه های دارای آشیان بوم شناختی تخصصی و شاخص مناطق کوهستانی مرتفع است. علیرغم حساسیت بالای این گونه به تغییرات زیستگاهی و نقش آن به عنوان یک گونه چتر و یا پرچم در مناطق کوهستانی، اطلاعات اندکی در زمینه بوم شناسی این گونه وجود دارد. در پژوهش حاضر، با استفاده از ۲۶۲ داده حضور و ۱۰ متغیر محیطی و انسانی و در چهارچوب یک رویکرد تلفیقی حاصل از پنج الگوریتم مدلسازی، پراکنش جغرافیایی این پرنده در ایران پیش بینی شد. بر اساس مدل تلفیقی، در حدود ۹۶۵۲۷/۴ کیلومتر مربع (حدود ۵/۸ درصد) از گستره کشور به عنوان زیستگاه مطلوب کبک دری شناسایی شد. متغیرهای ناهمواری سطح زمین (۳۰/۰۲ درصد)، میانگین دمای سالیانه (۲۹/۶۱ درصد)، ارتفاع (۱۸/۵۷ درصد)، و شاخص هم دمایی (۱۴/۱۴ درصد) بیشترین مشارکت را در مدل سازی داشتند. به ترتیب، حدود ۱۶/۰۴ و ۲۳/۱۳ درصد از گستره زیستگاه های مطلوب با مناطق شکار ممنوع و مناطق حفاظت شده هم پوشی داشت. پیشنهاد می شود اقدامات حفاظتی کارآمد، با تمرکز بر تهدیدهای احتمالی ناشی از فعالیت های انسانی از جمله توسعه زیرساخت های گردشگری، احداث جاده ها، چرای بی رویه و شکار غیرقانونی، انجام شود.

کلیدواژه ها

Snowcock, Species distribution model, Ecological niche, Ensemble modeling, Protected areas, کبک دری, مدل پراکنش گونه ای, آشیان بوم شناختی, رویکرد مدلسازی تلفیقی, مناطق حفاظت شده, آشیان بوم شناختی, رویکرد مدلسازی تلفیقی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.