برهم کنش مکانیکی مابین زمین لرزه های بزرگ بخش شرقی ایران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز، دوره: 53، شماره: 113
  • کد COI اختصاصی: JR_CEEJ-53-113_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 52
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اصغر راست بود

گروه نقشه برداری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

چکیده

آنالیز تغییرات تنش کولمب در عمق متوسط لرزه ­ای برای برآورد احتمال رخداد زمین ­لرزه در بسیاری از مناطق لرزه خیز به کار گرفته شده است. این مطالعات نشان می دهند که در اکثر موارد مکان رخداد زمین لرزه های بعدی متاثر از تغییرات تنش کولمب ناشی از زمین لرزه های قبلی در آن منطقه است. به منظور بررسی مکان احتمالی رخداد زمین لرزه های بزرگ، تغییرات تنش کولمب همالرزه­ای (Coseismic Coulomb Stress Changes) ۲۴ زمین لرزه تاریخی و دستگاهی با بزرگای بیشتر از ۵/۵ در بخش شرقی ایران به ­ترتیب تاریخی محاسبه شد. بررسی برهم­کنش مکانیکی مابین زمین لرزه ها، ارتباط مکانی مابین آن­ها را در حدود ۵۰ درصد از رویدادها نشان داد. همچنین به منظور آگاهی از این­ که در کدام قسمت از منطقه مورد مطالعه خطر لرزه ای بیشتر است، تغییرات تنش کولمب تجمعی هما لرزه­ای بر روی صفحات گسلی با هندسه بهینه محاسبه شد. نتایج این محاسبات مناطق پرخطر و محتمل برای زمین لرزه های بزرگ بعدی را نشان داد. این مناطق برای گسل ­های شیب­ لغز عبارتند از: قسمتی از گسل بالهر (Balher) در جنوب غربی گسیختگی زمین لرزه ۱۹۴۰، قسمت شمالی گسل فردوس در غرب گسیختگی زمین لرزه دوم ۱۹۶۸ و قسمت جنوبی گسل فردوس در غرب گسیختگی زمین لرزه ۱۹۴۷، قسمتی از گسل محمدآباد در جنوب گسیختگی زمین لرزه ۱۹۴۱، قسمت هایی از گسل طبس در شرق گسیختگی زمین لرزه ۱۹۷۸. برای گسل ­های امتداد لغز نیز این مناطق عبارتند از: بخشی از گسل درونه در شمال گسیختگی زمین لرزه دوم ۱۹۰۳، قسمت غربی گسل دشت بیاض در غرب گسیختگی زمین لرزه سوم ۱۹۷۹، گسل دوست آباد در جنوب گسیختگی زمین لرزه ۱۹۴۷، قسمت انتهایی گسل آبیز در جنوب گسیختگی زمین لرزه ۱۹۹۷، ابتدای گسل نایبند در جنوب گسیختگی زمین لرزه ۱۹۷۸.

کلیدواژه ها

تغییرات تنش کولمب, برهم کنش مکانیکی, گسل فعال, زمین لرزه, شرق ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.